Alman dilində uzun sözlər təkcə zarafat deyil, həm də ciddi qanunlarda görünür. Əslində bəzi sözlər o qədər uzundur ki, onları demək bir yana, yazmaq belə problem yaradır. Amma Almaniyanın əfsanəvi bürokratiyası bu işə qarışıbsa, təəccüblənməməliyik.

Gündəlik söhbətlərdə alman dilində bir neçə adın birləşməsindən əmələ gələn sözlərə rast gəlmək mümkündür. Bununla belə, həqiqətən marafon sözləri adətən hüquqi mətnlərdən gəlir. Bunlardan biri 1999-cu ildə Meklenburq-Vorpommern əyalətində qüvvəyə minmiş və 2013-cü ildə ləğv edilmiş 63 hərfdən ibarət aşağıdakı qanun adıdır:

“Rind­fle­is­che­ti­ket­tie­rung­sü­ber­wach­ung­sa­uf­ga­be­nü­ber­tra­gungs­ge­setz”

Bu qanunun məqsədi mal ətinin etiketlənməsini və izlənilməsini tənzimləmək idi. İnsanları dəli dana xəstəliyindən (BSE) qorumaq üçün nəzərdə tutulmuşdu. Qısaca RkReÜAÜG adlandırılmasına üstünlük verilsə də, tam adı uzun söz liderliyini qoruyub.

Bu qanun bir rekord qırmış ola bilər, lakin daha uzun bir söz əvvəllər alman ədəbiyyatına daxil olmuşdu. 67 hərfdən ibarət olan və 2007-ci ildən bəri qüvvədə düşən söz də bir vaxtlar işlək idi:

“Grund­stück­sver­kehrs­ge­neh­mi­gung­szus­tän­dig­ke­it­sü­bert­ra­gung­sve­ror­dnung”

Başqa sözlə, daşınmaz əmlakla bağlı əməliyyatları təsdiq etmək səlahiyyətinin ötürülməsi ilə bağlı tənzimləmə. Bunun nə olduğunu başa düşmək üçün iki dəfə oxumaq lazımdır.

Hazırda gündəlik alman dilində ən uzun söz rekordu 44 hərfdən ibarət bir terminə aiddir:

Auf­merk­sam­ke­its­de­fi­zit-Hy­per­ak­ti­vi­täts­stö­rung – Diqqət çatışmazlığı hiperaktivlik pozuqluğu.

Ondan sonra 36 hərfdən ibarət Kraft­fahr­ze­ug-Haft­pflicht­ve­r­si­che­rung (avtomobilin məsuliyyətinin sığortası) sözü gəlir. Do­nau-Damp­fschiff­fahrts­ge­sel­l­schaft (Dunay çayı buxar gəmisi əməliyyatı) sözü isə 34 hərflə üçüncü yerdədir.

Düden lüğətində olmayan, lakin “Ginnesin Rekordlar Kitabı”na düşmüş 80 hərfdən ibarət bu söz əsl dil çaşdırdandır:

“Do­na­u­dam­pfs­chiff­fahr­tse­lekt­ri­zi­tä­ten­ha­upt­bet­ri­ebs­werk­ba­u­un­ter­neh­men­be­am­ten­ge­sell­schaft”

Bu, Dunay paroxodunun elektrik əsas baxım qurğusunun tikinti şirkəti dövlət qulluqçuları birliyi deməkdir. Nə etdikləri tam olaraq bəlli deyil, lakin ad uzunluğuna görə liderdir.