263 qalaktika üzərində aparılan yeni araşdırma kainatımızın qara dəliyin içində yerləşməsini ehtimal edən təqdim edib.

ABŞ-ın Kanzas Dövlət Universitetinin tədqiqatçıları NASA-nın Ceyms Vebb Kosmik Teleskopunun məlumatlarından istifadə edərək, əksər qalaktikaların eyni istiqamətdə fırlandığını aşkar ediblər.

Bu, kainatımızın izotrop olduğuna dair əvvəlki fərziyyələrə ziddir, yəni saat əqrəbi istiqamətində və əks istiqamətdə fırlanan qalaktikaların bərabər sayda olması lazımdır.

Kanzas Dövlət Universitetinin kompüter elmləri üzrə dosenti Lior Şamir, “Bunun səbəbi aydın deyil, lakin iki əsas mümkün izahat var”, – deyib.

Bir izahat budur ki, kainat fırlanır. Bu izahat bütün kainatın qara dəliyin içini olduğunu irəli sürən kosmologiya nəzəriyyələrinə uyğun gəlir.

Qara dəlik kosmologiyası Süd Yolu və kainatımızdakı bütün müşahidə edilə bilən qalaktikaların başqa, daha böyük bir kainatda əmələ gələn qara dəliyin içərisində yerləşdiyini təklif edir.

Nəzəriyyə Kainatın bir çox fundamental modellərinə, o cümlədən “Böyük partlayış”ın (“Big Bang”) kainatın başlanğıcını qeyd etdiyi ideyasına qarşı çıxır.

Bu, həmçinin bizim öz kainatımızdakı qara dəliklərin digər kainatların sərhədləri ola biləcəyi ehtimalını artırır və çoxlu kainat üçün mümkün ssenari yaradır.

Ən son tapıntılar qara dəlik kosmologiyası üçün qəti dəlil təmin etmir. Onların nəticələrini tam başa düşmək üçün daha çox dəlil lazımdır.

“Tədqiqatdakı qalaktikaların əksəriyyətinin niyə saat əqrəbi istiqamətində fırlandığının alternativ izahı, Süd Yolunun fırlanma sürətinin ölçmələrə təsir etməsidir”, – Şamir dedi.

“Əgər bu, həqiqətən də belədirsə, biz dərin kainat üçün məsafə ölçmələrimizi yenidən ölçməli olacağıq”.

Məsafə ölçmələrinin yenidən ölçülməsi kosmologiyada həll olunmamış bəzi digər sualları da, məsələn, kainatın genişlənmə sürətlərindəki fərqlər və cari məsafə ölçmələrinə əsasən kainatın özündən daha köhnə olması gözlənilən kütləvi qalaktikaları izah edə bilər.

Tədqiqat “Royal Astronomical Society” Aylıq bülletenində “JWST Advanced Deep Extragalactic Survey”də qalaktikaların fırlanmasının paylanması” adlı məqalədə dərc olunub.