vaxtlı-vaxtında oxuyun! Çərşənbə axşamı, 1 aprel 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Səttar Xan (1866 - 1914)

«Yüksəlməyə hər millətin
Öz yolları vardır
Millətlər uçar,
yüksələr öz doğma dilyilə»

Səttar Xan (1866 - 1914)
BÖHRAN  
Gizli sənədlər üzə çıxdı 23:12 | 30 mart 2025 | Bazar Məqaləyə 34 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Gizli sənədlər üzə çıxdı

ABŞ-ın xarici siyasət prioritetləri hansılardır?

CAVİD

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

ABŞ Müdafiə Nazirliyinin (Pentaqon) əməkdaşlarına paylanan “gizli sənəd”də prioritetin “Çini Tayvana (mümkün) işğalından çəkindirmək” olacağına dair ifadələrin yer aldığı iddia edilib.

“The Washington Post”un məlumatına görə, ABŞ-ın müdafiə naziri Pit Heqsetin imzaladığı “məxfi” sənəd nazirliyin əməkdaşlarına paylanıb.

9 səhifəlik sənəddə “Pentaqonun əsas təhlükəsi Çindir. Çinin Tayvana (mümkün) “fait accompli” işğalından çəkindirilməsi ABŞ-ın daxili təhlükəsizliyini təmin etməklə yanaşı, prioritet ssenaridir”, – deyilib.

ABŞ prezidenti Donald Trampın Pekin administrasiyasına qarşı mümkün müharibəyə hazırlıqla bağlı vizyonunu ortaya qoyan sənəd, müdafiə xərclərini böyük ölçüdə artırmaq üçün Tayvana təzyiq edilməli olduğuna diqqət çəkdi.

Sənəddə həmçinin ABŞ-ın Qrenlandiya və Panama kanalı da daxil olmaqla yaxın xaricdəki təhdidlərə qarşı müdafiəsi də daxildir.

Sözügedən sənəd son günlər ABŞ-ın gündəmində olan qeyri-qanuni immiqrasiya və narkotik ticarətində ordunun birbaşa rol almasını nəzərdə tuturdu.

Digər tərəfdən, sözügedən sənədin 2024-cü ilin avqustunda dərc edilmiş beyin mərkəzinin hesabatına oxşarlığı, burada və orada eyni cümlələrin işlədilməsi ilə diqqəti çəkir.

Fevralın 16-da ABŞ Dövlət Departamenti öz internet saytının Tayvan bölməsindən ABŞ adanın müstəqilliyini dəstəkləmir bəyanatını çıxarıb.

Saytdakı yeni tənzimləmədə Tayvanın texnologiya və yarımkeçiricilərin inkişafı layihələrində Pentaqon ilə əməkdaşlıq etdiyi vurğulanıb və Vaşinqton administrasiyasının adanın beynəlxalq təşkilatlara üzvlüyünü müvafiq hallarda dəstəkləyəcəyi bildirilib.

***

Çinin ərazisinin bir hissəsi olduğunu iddia etdiyi Tayvan 1949-cu ildən faktiki müstəqilliyə malikdir. Çinin materiki ilə Tayvan arasında vətəndaş müharibəsi, ardınca ayrılıq və suverenlik mübahisələri davam edir.

Son illərdə Tayvana hərbi təzyiqləri artıran Pekin, adanı materiklə birləşdirmək üçün lazım gələrsə, güc tətbiq edəcəyini vurğulayır.

Tayvan boğazına da öz ərazi suları kimi baxan Çin digər ölkələrin bölgədə hərbi mövcudluğuna qarşıdır. Xarici donanmaların bölgədəki naviqasiya və kəşfiyyat fəaliyyətləri ölkələr arasında gərginliyə səbəb olur.