Külçə qızılın qiyməti artmaqda davam edir. Spot bazarda qızılın qiyməti bir unsiya üçün 3 366 ABŞ dollarına çataraq təxminən 0,5 faizlik artım nümayiş etdirib. Artımın arxasında ABŞ Federal Ehtiyat Sistemində (FED) baş verən fikir ayrılıqları, faiz siyasətində yumşalma siqnalları və inflyasiya ilə bağlı dərin narahatlıqlar dayanır.

Vaxt.az xəbər verir ki, FED-in idarə heyətinin üzvü Kristofer Valler ötən həftə verdiyi açıqlamada, iyul ayında faiz dərəcələrinin azaldılması təklifini açıq şəkildə dəstəkləmişdi. Onun bu çıxışına FED-in başqa bir nüfuzlu siması – Mişel Bouman da ehtiyatla dəstək verdi və faiz endirimlərinə “açıq olduğunu” bildirdi. Bu siqnallar qızıl kimi faiz gəliri olmayan sərvət vasitələrini daha cazibədar edir. Çünki aşağı faizlər, qızılın “alternativ dəyərini” artırır və investorları bu istiqamətə yönəldir.

Bununla belə, FED daxilində fikir birliyi yoxdur. FED-in idarə heyətinin bəzi üzvləri ABŞ-ın planlaşdırdığı yeni tariflərin inflyasiyanı qalıcı şəkildə yüksəldə biləcəyi ehtimalına görə ehtiyatlı davranmağın tərəfdarıdırlar. Bu ziddiyyətlər bazar iştirakçıları üçün qeyri-müəyyənlik yaradaraq təhlükəsiz liman olan qızılın cazibəsini bir qədər də artırır.

Tramp–Pauell qarşıdurması dərinləşir

ABŞ Prezidenti Donald Tramp, FED sədri Cerom Pauellə açıq şəkildə qarşıdurmadadır. Tramp bu yaxınlarda etdiyi “Truth Social” paylaşımında Pauelli “ABŞ tarixinin ən zəif Fed rəhbəri” adlandırıb və onun vəzifədən uzaqlaşdırılması ehtimalını gündəmə gətirib. Tramp qeyd edib ki, “əgər mən olmasaydım, bazar çökmüş olardı – rekordlar bu səbəbdən gəlir”. Bu açıqlama, “Wall Street Journal”ın Trampın Maliyyə naziri Skott Bessentdən Pauellin vəzifədən uzaqlaşdırılmasının nəticələrinə dair xəbərdarlıq eşitdiyini iddia etdiyi məqaləyə birbaşa cavab olub.

FED-in müstəqilliyinə olan bu siyasi təzyiqlər maliyyə bazarlarında təşviş yaradıb. Pauellin səlahiyyət müddəti 2026-cı ilin mayında başa çatır. Trampın növbəti seçilmə ehtimalı isə Pauellin vaxtından əvvəl getməsi və yerinə daha yumşaq siyasət tərəfdarı bir şəxsin gətirilməsi ssenarisini gündəmə gətirib. Belə bir dəyişiklik qızıl kimi aktivlər üçün daha əlverişli mühit yarada bilər.

Tariflər və AB-nin cavab planı

Digər tərəfdən, ABŞ və Avropa Birliyi (AB) arasında ticarət danışıqlarının dalana dirəndiyi bir vaxtda tarif təhlükəsi də qızılın qiymətinə təsir göstərir. AB bu həftə fövqəladə toplantı keçirərək ABŞ ilə razılaşmanın mümkün olmadığı təqdirdə həyata keçiriləcək əks-tədbirləri müzakirə edəcək. Əgər avqustun 1-nə qədər anlaşma əldə olunmasa, ABŞ, AB-dən idxal edilən mallara 30 faiz tarif tətbiq edəcəyini bəyan edib. Bu, yalnızca Avropa ixracatçıları üçün deyil, qlobal iqtisadiyyat üçün də ciddi risk hesab olunur və investorları “təcili qorunma” vasitəsi kimi qızıla yönəldir.

Digər qiymətli metallar da qalxır

Bakı vaxti ilə 09:35-ə olan məlumata əsasən, spot qızılın qiyməti 3 368,35 ABŞ dollarına çataraq artımı davam etdirib. “Bloomberg Dollar İndeksi” isə azacıq geriləyib. Bu, adətən qızılın bahalaşmasına daha bir səbəb kimi qiymətləndirilir, çünki dolların zəifləməsi qızılı başqa valyutalarda alanlar üçün daha ucuz edir.

Digər qiymətli metallar – gümüş, platin və palladium da qızılı izləyərək bahalaşıb. Bu tendensiya, bazarda metalların ümumi riskdən qaçma davranışında daha geniş rol oynadığını göstərir.