Rusiyanın Uşaq Hüquqları üzrə müvəkkili Mariya Lvova-Belova bu gün bildirib ki, Moskva Ukraynadan 16 uşağı Rusiyaya qaytarmaq üçün çalışır və 10 ukraynalı uşağı ailələrinə qovuşdurmağı planlaşdırır.

Prezident Donald Tramp Rusiya ilə müharibəni üçüncü ili başa çatdığı və tez bir zamanda dayandırmağa çalışdığı bir vaxtda ABŞ və Ukrayna Zelenski administrasiyası ilə faydalı qazıntılar üzrə saziş layihəsinin şərtlərini razılaşdırıb.

Müqavilə layihəsinə əsasən, ABŞ və Ukrayna Ukrayna ehtiyatlarından, o cümlədən faydalı qazıntılar, karbohidrogenlər və digər çıxarıla bilən materiallardan əldə olunan gəlirləri toplamaq və yenidən investisiya etmək üçün “Yenidənqurma İnvestisiya Fondu” yaradacaq. Faydalı qazıntılar, neft və qaz hasilatından gələcək gəlirlərinin 50 faizi Ukrayna və ABŞ arasında yaradılmış birgə fonda köçürüləcək. ABŞ təbii sərvətlərin istismarından əldə edilən potensial gəlirlərin 500 milyard dollarınə tələb edən iddiadan imtina edib.

Trampın bəyanatına görə, saziş cümə günü imzalanacaq.

“Reuters”ə danışan müqavilə layihəsi ilə bağlı məlumatlı mənbə bildirib ki, saziş ABŞ-ın hər hansı təhlükəsizlik zəmanətini və ya davam edən silah danışıqlarını nəzərdə tutmayıb. Lakin o, ABŞ-ın Ukraynanın “azad, suveren və təhlükəsiz olmasını” istədiyini deyib. Mənbənin sözlərinə görə, Vaşinqton və Kiyev arasında gələcək silah tədarükü planları hələ də müzakirə olunur.

Ukraynada hansı mədənlər var?

• berilyum
• Qrafit
• Dəmir
• Litium
• manqan
• Əlvan metal
• Polimetalik
• Nadir elementlər
• Titan, sirkonium
• Uran

Dünyadakı “nadir xammal”ın 5 faizinin Ukraynada olduğu təxmin edilir.

Elektromobillərdə akkumulyatorların istehsalında istifadə edilən qrafit ehtiyatının ölçüsü 19 milyon ton olaraq qiymətləndirilir.

Avropanın litium yataqlarının üçdə biri Ukraynadadır. Litium cari batareyaların əsas komponentidir.

Ukraynada silah, külək turbinləri, elektronika və müasir dünya üçün həyati əhəmiyyət kəsb edən digər məhsulların istehsalında istifadə olunan bir çox nadir torpaq metalları var.

Üç il əvvəl Rusiyanın hücumundan əvvəl Ukrayna da elektrik stansiyalarından tutmuş təyyarələrə qədər hər şeyi istehsal etmək üçün istifadə edilən dünya titanının 7 faizini istehsal edirdi.

Ukraynada milyardlarla dollar dəyərində kömür, qaz, neft və uran ehtiyatları, həmçinin litium və titan kimi kritik elementlər və minerallar var.

Tramp nə deyir?

Tramp deyib ki, Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski cümə günü Vaşinqtona “çox böyük müqavilə” imzalamaq üçün gələcək: “Budur, biz nə edirik: Amerika vergi ödəyiciləri indi pullarını geri alacaqlar”.

Tramp bildirib ki, Ukrayna bu razılaşmanın müqabilində “mübarizəni davam etdirmək hüququ” əldə edəcək, lakin ABŞ-ın hərbi texnika və sursat verməyə davam edib-etməyəcəyini təsdiqləməyib.

Danışıqlara rəhbərlik edən Ukrayna baş nazirinin müavini Olqa Stefanişina “The Financial Times”a bildirib ki, sövdələşmə şəklin yalnız bir hissəsidir: “Biz ABŞ administrasiyasından bunun daha böyük mənzərənin bir hissəsi olduğunu dəfələrlə eşitmişik”.

ABŞ prezidenti həmçinin bildirib ki, münaqişəyə son qoymaq üçün razılıq əldə olunarsa, Ukraynada hansısa formada sülhməramlı qüvvəyə ehtiyac olacaq. Üç il əvvəl Ukraynaya hücum edən Moskva NATO qüvvələrinin yerləşdirilməsini qəbul etmir.

Bəzi Avropa ölkələri, o cümlədən Böyük Britaniya Ukraynaya sülhməramlılar göndərməyə hazır olduqlarını bildiriblər. Tramp Moskvanın belə sülhməramlıları qəbul edə biləcəyini desə də, Kreml bunu təkzib edib.

Tramp ötən həftə Zelenskini tez bir zamanda sülh sazişi bağlamalı və ya ölkəsini itirməli olan qeyri-populyar diktator adlandırmışdı. Ukrayna lideri deyir ki, ABŞ prezidenti dezinformasiya köpüyündə yaşamaqda qınamışdı.

Nə baş vermişdi?

Vaşinqton Ukraynanın 500 milyard dollarlıq təbii sərvətlərinə iddia etmişdi, lakin Zelenski müqavilə layihəsini imzalamaqdan imtina etmişdi.

Kiyev ABŞ-dan Trampın istədiyindən qat-qat az aldığını və razılaşmanın Ukraynanın ehtiyac duyduğu təhlükəsizlik zəmanətlərinin olmadığını bildirib.

Prezident Tramp Rusiya-Ukrayna müharibəsinə son qoymaq üçün Rusiya lideri Putinlə birbaşa görüşüb. Avropa və Ukrayna danışıqlara daxil edilməyib.