20 il öncə Güney Azərbaycan elminin və ictimaiyyətinin böyük simaları Urmiya gölünün tədricən quruması barədə xəbərdarlıq edəndə heç kəs gözləmirdi ki, bir gün dolu gölün suyu azalacaq, nəinki tamamilə quruyacaq.

Bəlkə bu gün də sıravi güney azərbaycanlılar təsəvvür etmirlər ki, gölün quruması davam edərsə, duz dənəciyi səhraya çevriləcək və yüzlərlə kilometr uzağa uçan duz tozları əkinlərə, ağaclara zərər verəcək. Necə ki, Hovr əl-Əzimin tozlu külü min kilometr uzaqdan Azərbaycana çatır, Urmiyadan gələn duzlu tozlar da yüzlərlə kilometrə gedəcək.

Urmiya gölünün quruması fəlakət səviyyəsində ciddi məsələdir, lakin daha ciddi problem onun Azərbaycan üçün yaratdığı ağır nəticələrdir. Minillik mədəniyyətdən danışırıqsa, insanları sistemsiz köçürsək, o mədəniyyət də tarixə qovuşacaq.

Bəzi “iranşinak” ağzıyla suyu səhv idarə edənlər düşünürlər ki, xalqı Güney Azərbaycandan köçürüb Ermənistanla Türkiyə arasına tampon zona salacaqlar – səhv edirlər. Hamımız bu gəmidəyik, Güney Azərbaycan batarsa, bütün İran batacaq.

Düşmən təsiri altında olanlarla suvarma tələbatı yüksək məhsullar əkərək su sərf edənlər də anlamırlar ki, bu, öküzü saxlayıb otlağı yandırmağa bənzəyir.

Amma nə etməli?

Güney Azərbaycanın seçici elitası və ziyalıları xalqına Urmiya gölünün qurumasının ağır fəsadlarını başa salmalıdır. Gəlin xatırladaq ki, bu gölün adı Urmiyadır, yanında onlarla şəhər, minlərlə kənd və qəsəbə var. Quruma yalnız Urmiya şəhərini yox, gölün şərqini və cənubunu da İranın dərinliyi boyu məhv edəcək.

Ziyalılar, elita nümayəndələri mütəmadi görüşlərdə deputatlara, nazirlərə, yerli hakimiyyət orqanlarına narazılıqlarını çatdırmalı və konkret fəaliyyət planı tələb etməlidirlər. Bu tələb hər gün təkrarlanmalı, məsuliyyətsiz məmurlar məsuliyyətə cəlb olunmalıdır. Şimal Azərbaycanın keçmiş rəhbərlərinin fikrinə əməl edib “söhbət etməyin” mərhələsini artıq geridə qoymaq vaxtıdır.

Görüşlər və vətəndaş tələbləri təkcə sosial şəbəkələrdə deyil, jurnalistlərin, rəsmi və yarımrəsmi media nümayəndələrinin iştirakı ilə canlı keçirilərək bütün ölkə resursları Güney Azərbaycanı xilas etməyə səfərbər edilməlidir.

Urmiyanı xilas etmək təkcə vilayət, region və ya milli məsələ deyil – bu, beynəlxalq miqyasda fəlakətin qarşısını almaq planıdır.