vaxtlı-vaxtında oxuyun! Çərşənbə, 12 mart 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Üzeyir bəy Hacıbəyov (1885 - 1948)

«Əgər asudəlik istəyirsənsə, vaxtını hədər yerə itirmə»

Üzeyir bəy Hacıbəyov (1885 - 1948)
ELM-TEXNİKA  
12:57 | 27 fevral 2025 | Cümə axşamı Məqaləyə 130 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Aya kosmik gəmi göndərildi

NASA Günəş işığı düşməyən kraterləri araşdırmağa başlanıldı

ELTAC

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

ABŞ-ın özəl kosmos kəşfiyyatı şirkəti “Intuitive Machines”, Günəşi heç vaxt görməmiş kraterləri araşdırmaq üçün Aya kosmik gəmi göndərib.

“Athena” adlı kosmik gəmi milyarder iş adamı İlon Maskın istehsal etdiyi “SpaceX” tərəfindən istehsal edilən “Falcon 9” raketi ilə ABŞ-ın Florida ştatındakı Kennedi Kosmik Mərkəzindən buraxılıb.

Bildirilib ki, missiya çərçivəsində atılan “Greys” adlı pilotsuz uçuş aparatının (PUA) kraterdə buz, su və ya qaz olub olmadığını müəyyən etmək üçün Ayın cənub qütbündə yerləşən və heç vaxt günəş işığı almayan kraterdə təxminən 20 metr dərinliyə enməsi planlaşdırılır.

Bildirilib ki, kraterlərdə buz aşkar edilərsə, bu buzdan gələcəkdə su, oksigen və raket yanacağı istehsal etmək nəzərdə tutulur.

ABŞ Aeronavtika və Kosmik Tədqiqatlar İdarəsinin (NASA) məlumatına görə, “Athena” həyata keçirəcəyi təcrübələr astronavtların Aya qayıtmasında mühüm rol oynayacaq.

Kosmik aparatın Ayın orbitinə martın 6-da çıxacağı gözlənilir.

***

ABŞ-ın özəl şirkəti “Intuitive Machines” tərəfindən Aya eniş etmək məqsədilə “IM-1” missiyası üçün hazırlanmış kosmik gəmi fevralın 15-də “SpaceX”in istehsal etdiyi raketi ilə buraxılıb.

Kosmik gəmi fevralın 23-də saat 02:23-də Aya enərək tarix yazdı və 1972-ci ildə “Apollon 17” missiyasından sonra Ayın səthinə yumşaq eniş edən ilk özəl ABŞ kosmik gəmisi oldu.

4,3 metr hündürlüyündə, altı ayaqlı karbon lifli və titan eniş aparatı NASA-nın Artemida Missiyası çərçivəsində istifadə etməyi planlaşdırdığı altı fərqli təcrübə üçün faydalı yükləri də daşıyır.

NASA bir neçə il ərzində insanları Aya göndərmək planları ilə Ayda çatdırılmaları kommersiyalaşdırmaq səylərinin bir hissəsi olaraq “Odysseus”u qurmaq və uçurmaq üçün “Intuitive Machines”ə 118 milyon dollar ödəyib.

“İM-1” missiyası çərçivəsində kosmosa göndərilən “Odissey” adlı kosmik gəmi fevralın 24-də Aya enib.