Mikrobioloqların aydınlaşdırmaq üçün onilliklər çəkdiyi mürəkkəb problem yeni süni intellekt vasitəsi ilə iki gündə həll edilib.

Professor Xose R.Penades və London İmperial Kollecindəki komandası bəzi “superböcəklərin” antibiotiklərə davamlı olmasını araşdırdılar və nəhayət illərdir davam edən suala cavab verdilər.

Penades “Google”un “peer-scientist” cihazına araşdırmasının əsas problemini qısaca izah etdikdə, cihaz 48 saat ərzində eyni nəticəyə gəldi.

BBC-yə danışan Penades, süni intellektin araşdırmasının hələ dərc edilmədiyini söylədi və alətin yaratdığı nəticələri görəndə yaşadığı şoku izah etdi.

“Bir nəfərlə bazarlıqdaydıq. Mən ona dedim ki, zəhmət olmasa məni bir saat rahat buraxın, mən bunu qəbul etməliyəm”.

Sonra “Google”a email yazıb “Kompüterimə girişiniz varmı?” soruşdum. “Google”, kompüterimə girişinin olmadığını söylədi.

Alimlərin bu problemin araşdırılmasına sərf etdiyi on il ərzində tədqiqatın nəticələrinin sübuta yetirilməsi prosesi bir neçə il çəkdi.

Amma alimlər deyirlər ki, tədqiqatın əvvəlində bir fərziyyə olsaydı, bir neçə il araşdırmaya ehtiyac qalmazdı.

Penades üçün süni intellekt cihazı sadəcə işini yenidən yaratmaqdan kənara çıxdı: “Bu, yalnız ilkin fərziyyəni düzgün əldə etmək məsələsi deyil”.

“O, dörd fərqli fərziyyə irəli sürdü və onların hamısı məntiqliydi. Bizim ağlımıza belə gətirmədiyimiz daha bir fərziyyə var və indi onun üzərində işləyirik”, –­ deyə alim bildirib.

***

Tədqiqatçılar antibiotiklərə davamlı olan bəzi təhlükəli mikrobların necə əmələ gəldiyini öyrənirdilər.

Onların fərziyyəsi budur ki, superböcəklər müxtəlif bakteriyaların növbələrini yarada və beləliklə növlər arasında yayıla bilər.

Penades bunu superböcəklərin evdən evə və ya başqa yerdən başqasına keçmələrinə imkan verən açarların olmasına bənzətdi.

Ancaq vacib detal odur ki, bu fərziyyə tədqiqat qrupu tərəfindən yaradılıb və başqa heç bir yerdə dərc olunmayıb. Komandadan heç kim öz nəticələrini ictimaiyyətlə bölüşməyib.

Penades bundan məmnuniyyətlə “Google”un yeni süni intellekt cihazını sınaqdan keçirmək üçün istifadə edib.

Cəmi iki gün sonra süni intellekt bir neçə fərziyyə irəli sürdü. Onun ilk fikri və təklif etdiyi ilk izahat, tədqiqatın irəli sürdüyü kimi super bakteriyaların quyruqlarının olması idi.

***

Süni intellektin imkanları geniş müzakirə olunan mövzudur.

Tərəfdarlar bunun elmi tərəqqiyə təkan verəcəyini, əleyhdarları isə məşğulluq imkanlarını məhdudlaşdıracağını deyirlər.

Penades, insanların onun kimi işlərlə bağlı narahatlıqlarının niyə “ilk reaksiya” olduğunu başa düşdüyünü söylədi, lakin əlavə etdi: “Bu, əslində sizin əlinizdə çox güclü bir vasitədir”.

O bildirir ki, layihə üzrə tədqiqatçılar süni intellektin gələcəkdə çox faydalı olacağına əmindirlər.

“Mənə elə gəlir ki, bu, mütləq elmi dəyişəcək. Mən qeyri-adi bir şeylə qarşılaşıram və bunun bir hissəsi olduğum üçün çox xoşbəxtəm. Bu, çox böyük bir oyun oynamaq fürsəti əldə etmək kimidir. Bununla nəhayət, özümü Çempionlar Liqasında oynadığımı hiss edirəm”, – Penades deyib.