vaxtlı-vaxtında oxuyun! Bazar, 16 mart 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Mustafa Kamal Atatürk (1881 - 1938)

«Milli mənliyini itirmiş cəmiyyət, başqa millətlər üçün ovdur»

Mustafa Kamal Atatürk (1881 - 1938)
TƏBİƏT, İQLİM, FƏLAKƏT  
13:52 | 16 mart 2025 | Bazar Məqaləyə 18 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Qəribə yadplanetlilər qazlarda gizlənir?

“Onlar daha əvvəl qarşılaşdığımız hər şeydən tamamilə fərqli görünə bilər”

ELTAC

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Tədqiqatçılar deyirlər ki, yadplanetlilər həyatı qazlarda gizlənə bilər. Yeni bir araşdırmaya görə, uzaq planetlərin qazlarında bizim özümüzə bənzəməyən yerüstü həyatı tapa bilərik.

Qazların özləri çox vaxt yadplanetli həyatın axtarışında potensial bir yer kimi nəzərdən qaçırılır. Lakin alimlərin fikrincə, bu qazlar əslində nisbətən asan və tez öyrənilə bilər.

“Biz bunu NASA-nın Ceyms Vebb Kosmik Teleskopundan istifadə edərək və ekzoplanetlərə baxaraq edə bilərik”, – alimlər deyir.

Bu qazlara metilhalogenidlər deyilir. Yerdə adətən bakteriyalar, göbələklər və ya buna bənzərlər tərəfindən istehsal olunan metil halogenidlər halogen atomuna bağlanmış karbon və hidrogen atomlarından ibarətdir.

Onları “James Webb” Kosmik Teleskopu ilə görmək üçün çox kiçik və zəif olan Yerə bənzər planetlərdə aşkar etmək mümkün olmaya bilər. Lakin Hianid planetləri kimi tanınan digər dünyalar axtarış üçün mümkün yerlər ola bilər.

“Atmosfer səs-küyü və teleskop məhdudiyyətlərinin bioimzaların aşkarlanmasını çətinləşdirən Yerə bənzər planetdən fərqli olaraq, Hianitlər daha aydın siqnal verirlər”, – məqalənin həmmüəllifi, “Riverside” Kaliforniya Universitetinin astrobioloqu Eddi Şviterman (Eddie Schwieterman) deyib.

“Bu canlıların necə görünəcəyini bilmirik, lakin onlar daha əvvəl qarşılaşdığımız hər şeydən tamamilə fərqli görünə bilər. Əgər onları tapsaq, bu mikroblar anaerob olacaqlar. Onlar çox fərqli bir mühitə uyğunlaşacaqlar və biz başqa bunun necə görünəcəyini təsəvvür edə bilmərik”, – Şviterman deyib.

Nəzəriyyə “The Astrophysical Journal Letters” jurnalında dərc olunan “Mümkün Hycean tipli atmosferlərdə metil halolidin yığılması və aşkarlana bilmə potensialının araşdırılması” adlı yeni məqalədə təsvir edilib.