vaxtlı-vaxtında oxuyun! Çərşənbə axşamı, 18 mart 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Heydər Əliyev (1923 - 2003)

«Azadlıq və istiqlaliyyət hər bir xalqın milli sərvətidir»

Heydər Əliyev (1923 - 2003)
GÜNEY  
08:54 | 18 mart 2025 | Çərşənbə axşamı Məqaləyə 33 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Sivil mübarizədə yetmiş illik təcrübə

Güney Azərbaycan milli hərəkatının qələbəsinə bir neçə addım qalıb

Taymaz URMULU

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Demokrat firqəsınin (Pişəvəri hərəkatı) faciəli şəkildə sona çatmasından və Azərbaycana qarşı qanlı repressiyalardan sonra Azərbaycanın fəal ziyalı və ictimai qüvvələri ya İranın solçu müxalifət qüvvələrinə qoşuldu, ya da sakitləşsə də, sonradan dirçəldi.

Solçulara, sonra isə mücahidlərə qoşulanlar əslində özlərini  qurban verdilər və ziyana uğradılar. Onların bir qismi sonradan milli hərəkata qoşuldu, çox az hissəsi isə Azərbaycan milli hərəkatının ruhunu qavramağı bacardı, qalanları yüksək səslənən iddialarına baxmayaraq, heç nəyə nail olmadılar.

Lakin Azərbaycan milli hərəkatının strukturu bir daha heç vaxt zorakılığa, silahdan istifadəyə, təxribat əməliyyatlarına, toqquşmalara yönəlmədi.

Həmişə silaha arxalanan, saysız Qasımlular, Şeyx Obeydullahlar, Simitqular yetişdirən qonşu xalqın hərəkatından fərqli olaraq, Azərbaycan heç vaxt bu yolda hərəkət etmədi.

İndi Sovet İttifaqının dağılmasından və bölgədə bir neçə türk cümhuriyyətinin azadlıq və müstəqillik əldə etməsindən sonra Azərbaycan milli hərəkatı yavaş-yavaş, lakin qətiyyətlə irəliləyir. İndi milli tələblər xalqın sosial quruluşuna nüfuz edib, milli tələblər isə ictimai tələblərə çevrilib. Sosial şəbəkələrdə əksəriyyəti qadın olan yüzlərlə, minlərlə fəal Azərbaycan siyasi dilinə çox yaxın dildə məzmunlar hazırlayır.  Bu istehsalların məzmunu siyasi, mədəni, iqtisadi həyat və əyləncə ilə bağlıdır.   Azərbaycanda, Qaşqaistanda, türkmən Səhrada, hətta Xorasan türklərində (Azərbaycanın özündən əlavə) musiqi və ədəbiyyat inkişaf edir.

Türkiyədə baş verən son hadisələrdən və gözlənilməz hadisələrdən sonra Öcalan Baxçalının təklifini qəbul etdi və PKK-nın ləğvi üçün hazırlıqlar görüldü. Bütün siyasi, mədəni və insan haqları təşəbbüslərini silahlı və terror hərəkətlərilə dəyişdirən qonşu xalq birdən-birə elə bir vəziyyətlə üzləşdi ki, onun üçün heç bir hazırlıq və təlim yoxdur. Ancaq bizim millətimiz bu sahədə, yəni sivil mübarizədə yetmiş illik təcrübəyə malikdir.

İrandakı hazırkı vəziyyəti və Trampın rejim üçün yaratdığı çətin və əlçatmaz yolu nəzərə alsaq, mən çətin hesab edirəm ki, irançilar, reformistlər və farspərəst müxalifətin və onların kürd müttəfiqlərinin, (medianın dopinq və persipoqanizmə əsaslanan təbliğatına baxmayaraq), bu əyri yükü yerinə çatdıra bilməyəcəklər.

Vəziyyət dəyişib və Azərbaycanın güclü mədəni cəmiyyəti bu çətin günləri daha asana çevirməyə hazır görünür.  Mən gələcəyə nikbin baxıram. Güclü bürokratiyaya və xarici siyasətə, güclü milli ordulara və Suriya, İraq və Qarabağda terrorizmə qarşı müharibədən mühüm və əsaslı dərslər alan iki dost və qardaş dövlətin əhatəsində olan və eyni zamanda tarixdə heç vaxt görmədiyimizdən daha hazırlıqlı və qətiyyətlidirlər. Lazımi anda lazımi yardımı göstərməyə hazırdırlar.

Fikrimcə, tarixin dialektikası heç vaxt imkan verməyəcək ki, min illər boyu dövlətçiliklə sahib olan və tarixi olan böyük bir millət bu cür alçaldılsın.

İranın despot rejimi yüz ildən bəri yalan və təhrif edilmiş tarix yaratmaqla, ağır propoqanda və silah gücüylə bizi sindirəmədı.

Bu günlərdə yaxın keçmişdə təsəvvür etdiyimdən daha çox ümidliyəm. İranda Azərbaycan milli hərəkatının və türk xalqının qələbəyə bir neçə addımlıq məsafədə olduğunu düşünürəm. Amma qətiyyətlə vurğulayıram, bu qələbə asan və sadə və ya ağrısız olmayacaq. Tövsiyə edirəm qonşu kürdlərin  Novruz bayramı şənliklərində makyajlı qızların və emosional, səs-küylü oğlanların mahnıları altında heç bir tarixi və mədəni mənşəyi olmayan rəqs edib atəş yandırması ilə bağlı təbliğat, mediada dopinq və saxta bayramlar vədlərinə uymayasınız.  Bunlar sadəcə səs-küydür və bir anda yox olacaq.

Bu yazı bir anlamda son günlərdə İranın batil Azərbaycan vilayətində rejimin təşkil etdiyi saxta şənliklərindən narahat olan türk vətəndaşlarımızın diqqəti uçun yazmışam.