vaxtlı-vaxtında oxuyun! Bazar ertəsi, 16 sentyabr 2024
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Heydər Əliyev (1923 - 2003)

«Fikir müxtəlifliyi təbii hadisədir. Hamı bir boyda ola bilmədiyi kimi, eyni fikirdə də ola bilməz»

Heydər Əliyev (1923 - 2003)
AVROPA  
17:07 | 24 avqust 2024 | Şənbə Məqaləyə 114 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

İrqçilər və ekstremistlər arasındakı İngiltərə

London Pakistan, Körfəz və Misir kimi müttəfiqlərinin və dostlarının düşmənlərinə sığınacaqdır

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

OFCOM, Britaniyanın media tənzimləmə orqanı, nəzarət və hesabatlılığa cavabdeh olan orqandır. Bu ayın əvvəlində sosial sülhü təhdid edən “irqçi iğtişaş”dan sonra orqanda müşahidəçilərin sayının 460-dan 550-yə çatdırılması qərara alınıb. İğtişaş Sautportda üç uşağın qatillərinin müsəlmanlar və immiqrantlar olması ilə bağlı şayiəyə əsaslanırdı, sonra polis bunun yalan olduğunu bildirdi. Araşdırma zamanı məlum olub ki, söz-söhbətin mənbəyi sonradan bağlanan xarici sayt olub. “X” platformasındakı hesablar, platforma sahibinin “ağ dərililəri qorumaq” şüarı ilə şəxsən təxribatçı kimi müdaxilə etməsi insidenti daha da böyüdüb.

Sosial platforma sahibinin iddia etdiyi kimi vətəndaş müharibəsi başlamasa belə, bu münaqişələr ekstremizmin alovlanması nəticəsində təkrarlanacaq və yerli asayişi pozacaq, iqtisadiyyata ziyan vuracaq, ölkəni bir-birinə uyğun gəlməyən qruplara parçalayacaq.

Problemi həll etmək üçün Britaniya hakimiyyəti tez bir zamanda sosial media üzərində nəzarəti gücləndirdi, zorakı nümayişlərdə iştirak edən minə yaxın insanı həbs olundu və tələsik mühakimə edildi.

Bəs indi Böyük Britaniyanın regionumuzun əksər ölkələri ilə nə ortaqlığı var? Tegionun əksər ölkələri kimi İngiltərə də xarici təxribatlardan şikayətlənir.

İngiltərə yeni mərhələni yaşayır. İmmiqrantların sayının artması, iqtisadi gücün azalması və texnologiyanın “siyasi nəzarətdən” qaçması kimi sosial dəyişikliklər azadlıq və vətəndaş hüquqları anlayışlarına meydan oxuyur.

Ölkənin problemi təkcə irqçilər və ya ifrat sağçı İngiltərə Müdafiə Liqasının qurucusu, cinayət işi səbəbilə hava limanında saxlanılan və sonradan ölkəni tərk etməyə icazə verilən Tommy Robinson kimi mənfur insanlarla bağlı deyil. London hökuməti həmçinin ekstremistlərin platformalardan istifadəsinə icazə verən və təşviq edən texnologiya şirkətləri kimi ABŞ-da böyük təsirə malik olan, ölkə daxilində və xaricdə ona qarşı birləşmiş qüvvələrə meydan oxuyur.

Problem ikiqatdır. Birincisi, islamçı və hindu radikallarını susdurmaq, irqçilərlə mübarizə aparmaq onun borcudur. Britaniya hakimiyyəti vətəndaş sülhünü qorumaq üçün bütün tədbirlərdə haqlıdır.

İkincisi, başqa ölkələrə qarşı müxalifət qruplarına sığınacaq vermək və onları öz cəmiyyətlərində təxribat və inqilaba təhrik etməkdə sərbəst buraxmaq.

Son həftələr Britaniya rəsmilərini çaşdıran və xaosa sürüşməyi dayandırmaq üçün görünməmiş tədbirlər görməyə məcbur edən hadisə digər ölkələri də qorxudur. İlon Mask və başqalarının ideyaları, yalanları və simvolları satmaqla etdiklərini bu radikal qruplar, islamçılar və Britaniya torpaqlarına söykənən başqaları da edirlər.

Starmer hökumətinin etirazları ərəb hökumətlərinin Londona qarşı etirazlarını əks etdirir. Onlar da Britaniyanın öz ölkələrinə qarşı nifrət, xaos və zorakılıq müdafiəçilərinə icazə verməsinə etiraz edirlər.

Bu hökumətlər, İngiltərə kimi, təxribatlara, vətəndaş sülhlərinə təhdidlərə və onların hakimiyyətinə qarşı çağırışlara qəzəblidirlər. London öz ölkələrinin – Pakistan, Banqladeş, Misir, Körfəz ölkələri və digərlərinin hökumətlərinə düşmən olan qaçaq ekstremist qrupların məskəninə çevrilib.

Ona görə də İngiltərə köhnə siyasətinə yenidən baxmalıdır. Çünki o, artıq günəşin heç vaxt batmadığı bir imperiya deyil, artıq dünyanın yarısının işlərini idarə etməkdən məsul deyil. Böyük Britaniya həqiqətən də bu qrupların gətirdiyi siyasi və iqtisadi xərcləri öz üzərinə götürmək istəyirmi? Hətta siyasi və humanitar dəyərlər də bu qaçqın qruplarının və ayrı-ayrı şəxslərin tələbləri ilə ziddiyyət təşkil edir. Eynilə, Starmer hökumətinin nümayişlərdə iştirak edən minlərlə insanı həbs etdiyi və sosial media platformalarında ona qarşı çıxan səslərə nəzarəti gücləndirdiyi bir vaxtda, bu qrupların və şəxslərin ifadə azadlığı adı altında təxribatlara əl atmasına icazə verilməsi artıq inandırıcı görünmür.

İroniya ondadır ki, Sovet İttifaqı və orbitindəki ölkələr kimi düşmən ölkələrdən qaçanlara sığınacaq verirdisə, bu gün İngiltərə Pakistan, Körfəz və Misir kimi müttəfiqlərinin və dostlarının düşmənlərini qəbul edir. Eyni zamanda İngiltərənin bu müxalifətlə mədəni və siyasi baxımdan heç bir ortaqlığı yoxdur. Unutmaq olmaz ki, Fransa Ayətullah Xomeyniyə ev sahibliyi etdi və Xomeyni Tehrana gələndə Parisin prinsip və maraqlarına zidd olan hər şeyi törətdi və nəticədə 40 illik zülmət oldu.

Digər təhlükə odur ki, bu ekstremist qruplar Britaniya torpaqlarında öz icmalarının milyonlarla üzvü arasında öz mesajlarını yaymaqda çox fəaldırlar. Bu, Britaniya müsəlmanları, hindular və digərləri arasında ekstremistlərin sayının artması ilə nəticələnib. Bu, həmin ekstremistlərin ideyalarını öyrənən və mənimsəyən terrorçular yaradıb, sonra Suriya, İraq, Əfqanıstan və başqa yerlərə səfər edərək Əl-Qaidə, İŞİD və İran silahlı birləşmələrinə qoşulub. Bu təhlükəli xaosa və digər ölkələri hədəfə almağa haqq qazandırmaq üçün İngiltərənin müdafiə etdiyini iddia etdiyi dəyərlər və ya daha yüksək Britaniya maraqları haradadır?

Britaniya hökumətinin İlon Maska və onun təhlükəsizliyinə və sabitliyinə qarşı təxribatlar törədənlərə qəzəbləndiyi bir vaxtda radikal müxalifət qruplarına ev sahibliyi etmək siyasətindən şikayətçi olan hökumətlər belə düşünürlər ki, İngiltərə dünyada bu radikal müxalifət qrupları ABŞ və Fransadan daha çox qəbul edən ölkədir.