Quşlar Yer Kürəsinin maqnit sahələrini duyurmuş
Onların istiqamət qabiliyyətində «iybilmə rol oynayır»
MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ
-
NATO-ya qadın başçı
Dünyanın ən güclü hərbi ittifaqına qatı antirusiyaçı, keçmiş SSRİ vətəndaşı rəhbərlik edəcək
-
Təbiətlə əlaqə tələbi
Hər 4 uşaqdan 3-ü canlı aləmlə ünsiyyətdə olmaq istəyir
-
Viza şərtləri sərtləşdirir
Qərb dəyərlərinə hörmət etməyən və cinayət riski yüksək olanlar Britaniyaya buraxılmayacaq
-
“Yaşıl” təyyarə
Çox ucuz qiymətə və ən səmərəli hava gəmisi
-
Murun İrəvan səfəri
“MI-6” rəhbərini Ermənistana gətirən səbəb
-
Murun İrəvan səfəri
“MI-6” şefinin “ayaq izləri” hara aparır?
-
1 milyon funt-sterlinq qazanıb
Vəzifədən getməsi Boris Consona düşüb
-
Mühafizəkar ingilislər bəyənmirlər
Ailəsi haqqında serial şahzadə Harrinin populyarlığını minimuma endirib
-
La-Manşda qayıq batıb
30-50 arası miqrantın axtarışına başlanılıb
-
Sıxılmış qaz ixracı artırılacaq
ABŞ ən yaxın müttəfiqinə 10 milyard kubmetr LNG göndərməyi hədəfləyir
-
30 ildə ilk dəfə ...
Britaniya hökuməti kömür mədəni layihəsinə lisenziya verdi
-
“Sərt qanunlar üzərində işləyirəm”
Baş naziri Sunakdan tətil qərarı verən həmkarlar ittifaqına sərt xəbərdarlığı
-
“Əminəm ki, əsəbləşəcəklər”
İngiltərədə dəmiryol işçiləri tətil edir
-
İngiltərədə bir ənənənin sonu
Lordlar palatasını ləğv etmək istəyirlər
-
Təyyarədə bomba əndişəsi
Polşadan İngiltərəyə uçan hava gəmisi Praqada məcburi eniş edib
-
“Qızıl əməkdaşlıq” dövrü arxada qaldı
Qərb Çinlə iqtisadi və ticarət əlaqələrdə ehtiyatlı olacaq
Onlar dəniz boyunca minlərlə kilometr məsafəyə yollarını itirmədən köç edirlər. Məsələn, arktik susüpürənlər yay aylarını Böyük Britaniyada keçirir, qış üçün isə, Antarktikaya uçur. Hər il eyni yerə gələn quşların buna necə nail olması hələ də tam məlum deyil. Yeni araşdırmaya əsasən, iybilmə okean üzərindən uzaq məsafələrə uçarkən istiqamət almaqda əsas rol oynayır.
Oksford, Barselona və Piza universitetlərindən olan tədqiqatçılar, dəniz quşlarının uçuşlarını izləməkdən əvvəl, onları müvəqqəti olaraq iybilmə qabiliyyətindən məhrum ediblər.
Məlum olub ki, yer üzərində normal istiqamət almağa qadir olan quşlar, dəniz üstündə bu qabiliyyəti itirir.
Bu onu göstərir ki, vizual işarə olmayanda, quşlar yollarını tapmaq üçün qoxu xəritəsindən faydalanır.
Əvvəlki sınaqlar göstərib ki, iybilmənin itirilməsi «yol tapma» qabiliyyətinə də ziyan vurur.
Ancaq, bəziləri duyğu məhrumiyyətinin qida axtarmaq kimi, digər funksiyalara da, ziyan vurub-vurmadığını sual atına alırdı.
«Bizim yeni tədqiqatımız bu maneələri aradan qaldırır, belə ki, gələcəkdə okean üzərindən uzun məsafəli köç vaxtı iybilmənin istiqamətlənmədə rol oynamadığını söyləmək çətin olacaq» - Oksford Universitetindən Zoologiya kafedrasının tədqiqatçısı Oliver Padget bildirir.
Maqnit kompas
Tədqiqatçılar Menorka sahillərindəki 30 tufan quşunu (Calonectris diomedea) müşahidə ediblər.
Onların yuvaları Aralıq dənizindədir. Amma bu quşlar Braziliyanın şərqi və Afrikanın qərb sahilləri də daxil olmaqla, cütləşmədikləri mövsümü Atlantikada keçirirlər.
Bəzi quşlar burun yollarına sink sulfat maddəsi yetirməklə iybilmə qabiliyyətindən məhrum edilib; başqa bir qrupdakı quşlar kiçik maqnitlər daşıyıb; üçüncü qrup isə, nəzarət qrupu olub.
Qayalıq sahillərdə yuva qurub kürt yatan quşların üzərinə kiçik GPS qurğuları bərkidilib. Daha sonra onlar izlənilib. İybilməni itirən quşlar Katalon sahillərinə və digər uzaq məsafələrə uçmağa müvəffəq olub.
Hərçənd ki, torpaq gözdən itən yerlərdə onların istiqamət seçməkdə çətinlikləri yaranıb.
Torpağa yaxınlaşdıqda isə, quşların istiqamət hissi yenidən yaxşılaşmışdı. Bu onu göstərir ki, heç bir görmə işarələri olmayanda quşlar qoxu xəritəsini istifadə edir.
Quşların istiqamət qabiliyyəti və uzun məsafələrə köçü uzun müddətdir ki, elmi maraq doğurub.
Düşünülür ki, bunda iybilmə qabiliyyəti və Yerin maqnit sahələrini duymaq əsas rol oynayır.
Bu tədqiqat «Scientific Reports» jurnalında çap olunub.