Maduronu bitirən səbəblər...
Venesuelada yaşananların qısa tarixçəsi
Şahin CƏFƏRLİ
MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ
-
“ABŞ seçkiyə kölgə saldı”
Nikolas Maduro: “Vaşinqtonda əsəblər gərgindir”
-
Maduro niyə Ankaraya gəldi?
Türkiyənin hədəflərini necə “oxuyaq?”
-
Venesuela sahillərinə ordu çıxarıldı
ABŞ “narkoterrorçu” Maduroya qarşı irimiqyaslı hərbi əməliyyata başlayır
-
Maduroya alman “silləsi”
Diktatorun 20 ton qızılı müsadirə edildi
-
“Biz sizinləyik!”
ABŞ-dan Venesuela müxalifətinə dəstək
-
Quaido hərbçilərə müraciət etdi
Venesuelada növbəti dövlət çevrilişi yaxınlaşır
-
“Rosneft” Venesuelaya milyardlar yatırıbmış
İqor Seçin pulları xilas etməyi tapşırıb
-
Maduro küncə sıxısışdırıldı
Ölkədə cəmi 6 həftəlik yanacaq qaldı, Vahid Ələkbərovun şirkəti də əməliyyatları dayandırdı...
-
“Biz dilənçi deyilik”
Maduro humanitar yardımı rədd edir
-
Vandal diktator
İndi növbəti mərhələ başlayır
-
Diktator ölkəsini blokadaya alıb
Maduronun “başkəsənləri” humanitar yardıma od vurdu, ABŞ ultimatum verdi
-
Maduro sərhədə nəzarəti itirdi
Hakimiyyətinin bir neçə yüksək vəzifəli şəxsi Türkiyəyə qaçdı
-
Ankaranın Maduro seçimi
Mənəvi borc, yoxsa qopacaq ipə odun yığmaq adəti
-
“Səddamı da bu yolla devirdilər”
Elxan Şahinoğlu: “MKİ Venesuelanın ordu generalları ilə danışıqlar aparır”
-
Yaponiya da Quaydonu prezident kimi tanıdı
Maduronun çevrəsi daralır
-
Putin Maduronun arxasından qaçır
Venesuela neft şirkətinin Rusiya bankındakı hesabları donduruldu
Dünəndən bəri tez-tez suallar verilir ki, Venesuelada parlament müxalifətin nəzarətindədirsə, sədr də müxalifətçidirsə, onda niyə avtoritarizmdən, diktaturadan danışılır? Məntiqli sualdır.
Venesuela yaxın illərə qədər demokratik ölkə idi, ən azı seçkilər normal keçirilirdi. (Ümumiyyətlə, bütün Latın Amerikasında parlamentarizm ilk dəfə, 1811-ci ildə məhz Venesuelada təşəkkül tapıb.) Nikolas Maduro özünün ilk seçkisində, 2013-cü ildə 50,7 faiz səslə qalib gəlib. İndiki parlament - Milli Assambleya 2015-ci ilin dekabr seçkilərində formalaşıb və müxalifət bloku (“Demokratik birliyin dəyirmi masası”) 164 yerdən 109-nu əldə edib. Maduro parlamentin qəbul etdiyi qanunları yerinə yetirməkdən imtina edib, hansı ki, bu, açıq Konstitusiya pozuntusu idi. Nəticədə ölkədə siyasi böhran başlayıb.
Neftin qiyməti aşağı düşdükdən sonra ölkə ağır iqtisadi böhran girdabına yuvarlanıb və xalq arasında dəstəyini itirən Maduro avtoritar rejim qurmağa başlayıb. Parlament 2016-cı ilin oktyabrına Maduroya etimad referendumu təyin edib, lakin hökumətə bağlı olan seçki qurumu referendumu təşkil etməyib. 2017-ci ilin yanvarında parlament Maduronu impiçment edib, prezidentə yaxın Ali Məhkəmə isə bu qərarı qanunsuz sayıb.
Maduro 2017-ci ilin mayında Konstitusiya Assambleyası (KA) adlı yeni orqan təsis edib və iyunda bu quruma seçki keçirib. Milli Assambleya (MA) bu orqanı anti-konstitusion sayıb və müxalifət partiyaları seçkiləri boykot ediblər. Nəticədə KA-ya yalnız Maduronu dəstəkləyən partiyaların nümayəndələri seçilib, daha doğrusu, təyin olunub. Qərb dövlətləri və əksər Latın Amerikası ölkələri KA-nı tanımayıb. KA 2017-ci ilin avqustunda MA-nı buraxıb və parlamentin funksiyalarını öz üzərinə götürüb. Təbii ki, MA bu qərarı rədd edib və indiyə kimi fəaliyyətini davam etdirir.
Maduro 2018-ci ilin mayında prezident seçkisi keçirib. Əsas müxalif qüvvələr seçkini boykot edib və Maduro 67,8 faiz səslə qalib elan olunub. MA və onu dəstəkləyən dünya ölkələri seçkini tanımayıblar. Nüfuzunun pik vaxtında və ölkədə vəziyyətin nisbətən yaxşı olduğu dövrdə 50 faizdən bir qədər artıq səs alan Maduronun ölkə aclıq və səfalətə sürükləndikdən sonra böyük xalq dəstəyi ilə seçilməsi yəqin ki, heç kimə inandırıcı görünmür.
Maduro bu il yanvarın 10-da and içərək ikinci prezidentlik müddətinə başladığını elan edib. MA isə onun səlahiyyət müddətini bitmiş sayıb və səlahiyyətlərin öz sədrinə keçdiyini elan edərək yeni seçkilərin keçirilməsini zəruri sayıb.