Venesuela seçiciləri müxalifətin boykot çağırışlarına baxmayaraq, parlament üzvlərini və regional qubernatorları seçmək üçün sandıq başına gedir. Ölkə tarixində ilk dəfə olaraq qonşu Qayana ilə mübahisəli olan Esekibo bölgəsinə qubernator seçiləcək.

Artan dövlət repressiyaları fonunda 21 milyondan çox venesuelalı qanunvericilik, qubernatorluq və digər dövlət idarələrinə səs verməyə çağırılıb. Bununla belə, ictimaiyyətin böyük bir hissəsi müxalifətin boykot çağırışlarına, yoxsa hakim partiyanın iştirak çağırışlarına qulaq asmaqda qərarsızdır.

Seçki, prezident Nikolas Maduro keçən ilki prezident seçkilərində mötəbər sübutlarla şübhəli olan qalib gəldiyini iddia etdikdən sonra böyük bir fəallığı cəlb edən ilk seçkidir.

***

Səsvermə hökumətin Milli Assambleyanın keçmiş vitse-prezidenti və müxalifət lideri Xuan Pablo Quanipa da daxil olmaqla azı 70 nəfəri həbs etməsindən iki gün sonraya təsadüf edir. Hökumət iddia edir ki, bu adamlar seçkilərə qarşı təxribat planı həyata keçirmək istəyib.

Müxalifətin fikrincə, seçkilərdə iştirak Maduronun hakimiyyət iddiasını və onun rejiminin repressiv aparatını legitimləşdirir. 2024-cü ilin iyulunda keçirilən prezident seçkilərindən bəri etirazçılar, seçki işçiləri, siyasi fəallar və uşaqlar da daxil olmaqla iki mindən çox insan saxlanılıb.

Bu arada, hakim partiya müxalifətin fəallığından asılı olmayaraq, keçmiş regional seçkilərdə olduğu kimi, artıq ölkə üzrə böyük qələbə qazandığını iddia etməyə başlayıb.

Venesuelada yerləşən Delfos tədqiqat firması tərəfindən aprelin 29-dan mayın 4-dək keçirilən milli sorğuya əsasən, seçicilərin yalnız 15,9 faizi bazar günü seçkiyə gedəcəklərini bildirib. Bu insanların 74,2 faizi Venesuela Birləşmiş Sosialist Partiyasına (PSUV) və ya onun müttəfiqlərinə səs verəcəklərini, yalnız 13,8 faizi isə seçkiləri boykot etməyən iki müxalifət liderinə bağlı namizədlərə səs verəcəyini bildirib.

***

Müxalifət lideri Humberto Villalobos bəzi müxalifət üzvlərinin seçkilərdə iştirakını pisləyib və deyib: “Mən bunu tamamilə alçaq bir vəziyyət kimi görürəm. Ölkədə son illərdəki ən sərt repressiya ilə üzləşirik. Bu seçki əsl parodiyadır”.

Villalobos həbsdən qaçmaq üçün 2024-cü ilin martında digər beş müxalifətçi ilə birlikdə paytaxt Karakasdakı diplomatik iqamətgahda sığınacaq tapmışdı. Onlar bir ildən artıq müddətdən sonra bu ayın əvvəlində ABŞ-a gəliblər və dünən günü ilk dəfə ictimaiyyət qarşısında çıxış ediblər.

ABŞ dövlət katibi Marko Rubio iki gün əvvəl qrupla görüşüb və onların diplomatik iqamətgahı çıxarılmalarını “beynəlxalq xilasetmə əməliyyatı” kimi qiymətləndirib. Lakin Venesuelanın daxili işlər naziri Diosdado Kabello bu iddianı rədd edib və hadisənin hökumətlə aparılan danışıqlar nəticəsində baş verdiyini iddia edib.

***

Hakim partiyaya sadiq olan Milli Seçki Şurası bazar günü keçiriləcək səsverməyə nəzarət edəcək. Bu seçkilər ştatın qanunverici orqanlarını, birpalatalı Milli Assambleyanın 285 üzvünü və bütün 24 ştatın qubernatorlarını müəyyən edəcək. Bunlara Venesuela ilə qonşu Qayana arasında uzun müddətdir mübahisəli olan Esequiba bölgəsi üçün yeni qubernatorluq daxildir.

Lakin Maduronun mərkəzləşdirilmiş idarəçiliyi səbəbindən seçki nəticələrinin insanların gündəlik həyatına az təsir edəcəyi gözlənilir. Çünki hökumətin bütün səlahiyyətləri Karakasdan idarə olunur.

2015-ci ildə müxalifət Milli Assambleyaya nəzarəti ələ keçirdikdən sonra Maduro 2017-ci ildə özünü 2020-ci ilə qədər ölkənin ali hakimiyyəti elan edən yeni Təsis Məclisini seçmişdi.