ABŞ prezidenti Donald Trampın bir neçə universiteti hədəfə almasından sonra bəzi elit universitetlər Vaşinqtonun onların tədqiqat maliyyəsinə və akademik müstəqilliyinə müdaxiləsinə qarşı çıxmaq üçün birlik yaradıblar.

“The Wall Street Journal”ın hesabatında adının çəkilməsini istəməyən birliyə yaxın məsul şəxslərin, o cümlədən ABŞ-ın “Ivy League” kimi tanınan ən yaxşı universitetlərindən bəziləri də daxil olmaqla, 10-a yaxın universitetin idarəçiləri ilə bağlı iddiaları yer alıb.

İddialara görə, bu universitetlərin idarəçiləri Tramp administrasiyasının tədqiqatların maliyyələşdirilməsi və akademik müstəqilliklə bağlı təcrübələrinə qarşı əməkdaşlığa başlayıblar.

Alyans qərarı Tramp administrasiyasının müxtəliflik, bərabərlik və inklüzivlik proqramlarını əsas gətirərək Harvard da daxil olmaqla universitetlər üçün federal maliyyəni dondurmaqla hədələməsindən sonra verilib.

Qəyyumlar şuraları və universitet prezidentləri də daxil olmaqla yüksək səviyyəli adların daxil olduğu həmkarlar ittifaqı administrasiya ilə danışıqlarda “Tramp administrasiyasının tələblərinə necə cavab verəcəklərini” və onların “qırmızı xətlərini” müəyyən edilib.

Müttəfiq universitetlərin rəhbərləri tələbə qəbulu, işə qəbul, kurikulum və metodlar kimi məsələlər də daxil olmaqla, akademik müstəqillikdən “güzəşt etməyəcəklər” barədə razılığa gəliblər.

Digər tərəfdən, administrasiyanın tətbiqlərinə qarşı hərəkətə keçmək üçün ssenari hazırlayan ittifaq üzvlərinin federal hökumətin beynəlxalq tələbələrin universitetlərə qəbuluna və beynəlxalq müəllimlərin işə götürülməsinə mane olmasından narahat olduqları ifadə edildi.

Hesabatda birliyin əsasını qoyan universitet rəsmilərinin özlərini müqavimətin sıfır nöqtəsi kimi qələmə verdikləri və sıralarının artacağını proqnozlaşdırdıqları bildirilib.

Tramp administrasiyasının universitetlərin ittifaq yaratmasından narahat olduğu iddia edilir, çünki vahid cəbhə ilə danışıqlar aparmaq daha çətindir və işçi qrup bəzi məktəblərə alyansa qoşulmamaq barədə xəbərdarlıq edib.

***

Məlumata görə, ilk müqavimət çağırışı fevral ayında Trampın universitetlərin tədqiqat xərcləri üçün ayrılan maliyyələşdirilməsinə məhdudiyyət tətbiq etməsindən sonra edilib.

Bu proses zamanı Tramp administrasiyası Ədliyyə Departamenti, Səhiyyə və İnsan Xidmətləri Departamenti, Təhsil Departamenti və Ümumi Xidmətlər Administrasiyası (GSA) ilə əməkdaşlıq edərək Antisemitizmlə Mübarizə İş Qrupu yaratdı.

İşçi qrup Kolumbiyadakı maliyyəni dondurduqdan sonra Prinston prezidenti Kristofer Lüdviq Eisqruber mart ayında Atlantikada universitetlərarası əməkdaşlığa ehtiyac olduğunu irəli sürən bir məqalə yazdı.

Eisqruber öz köşə yazısında Kolumbiya Universitetinə qarşı tətbiqlərin elmi mükəmməlliyə və ABŞ-ın tədqiqatdakı liderliyinə radikal təhlükə olduğunu yazıb və qeyd edib ki, “universitetlər və onların rəhbərləri öz hüquqlarını qorumaq üçün öz sözünü deməli və güclü iddia qaldırmalıdırlar”.

***

Tramp administrasiyası müxtəliflik, bərabərlik və inklüzivlik proqramlarını əsas gətirərək Harvard da daxil olmaqla bir neçə universitet üçün federal maliyyəni dondurmaqla hədələyib.

Administrasiya, müxtəlif təşkilatlar tərəfindən Harvard Universitetinə verilən qrantların vətəndaş hüquqları qanunlarına uyğun istifadə edilməsini təmin etmək üçün 8,7 milyard dollardan çox qrantla bağlı araşdırma açdığını açıqladı.

Harvard Universiteti federal administrasiyanın bu təhdidinə cavab olaraq Trampın universitetdə islahatlar aparılması tələblərini qəbul etməyəcəyini açıqlayıb. Harvard Universitetinin professorları Tramp administrasiyasının məktəbə federal maliyyə ayırdığı 8,7 milyard dolları araşdırmaq qərarına etiraz edərək məhkəməyə müraciət ediblər.