Artımın əsasən əhalinin artımı və qocalması ilə bağlı olacağı gözlənilir, inkişaf etməkdə olan ölkələrdə isə hallarda ən çox artım müşahidə olunacaq.

Yeni bir araşdırmaya görə, insanlar daha uzun ömür sürdükləri və bəzi ölkələrdə uzunömürlülüyün sıçrayışı səbəbindən Parkinson xəstəliyinin yaxın onilliklərdə iki dəfədən çox artacağı gözlənilir.

Həftəli tibbi jurnal “The BMJ”də dərc olunan Çin və Kanada universitetlərinin tədqiqatçılarının hesablamalarına görə, 2021-ci ildəki 11,9 milyon neyrodegenerativ xəstəlikləri olan insanların sayı 2050-ci ildə dünyada 25,2 milyona çatacaq.

Müstəqil ekspertlər bildiriblər ki, rəqəmlər yeni müalicə üsullarının tapılmasının və Parkinson xəstələrinə sosial dəstəyin gücləndirilməsinin vacibliyini vurğulayır.

“Parkinson's Europe” vəkillik qrupunun strateji direktoru Amelia Harsi deyib: “Bu, tamamilə indi həll edilməlidir, çünki qlobal səhiyyə xidmətlərindən heç birinin müəyyən bir vəziyyətdən bu tələb səviyyəsinin öhdəsindən gələ bilməsi mümkün deyil”.

Araşdırmaya görə, Parkinson xəstəliyinin yayılması üç onillikdə 76 faiz artaraq 2050-ci ilə qədər hər 100 000 nəfərə görə 267-ə çata bilər.

Şərqi Asiyada 2050-ci ilə qədər təxminən 10,9 milyon insan Parkinson xəstəliyinə tutulacaq ki, bu da digər bölgələrdən daha çoxdur. Cənubi Asiya təqribən 6,8 milyonla təqib edəcək.

Bu arada, Afrikasının qərb hissələri yaxın onilliklərdə Parkinson xəstəliyində ən sürətli artımı (292 faiz) görəcək, bu da əsasən əhalinin artımı və yaşlanma ilə bağlıdır.

Parkinson xəstəliyinin artmasına səbəb olan amillər hansılardır?

Tədqiqatda iştirak etməyən Harsi əlavə etdi ki, ölkələr inkişaf etdikcə fiziki fəaliyyət nisbətləri azalmağa meyllidir. Məşq Parkinson və digər neyrodegenerativ xəstəliklərdən qoruyur.

“Potensial olaraq gördüyümüz şey budur ki, insanlar işlərində, öz dünyalarında oturaq həyat tərzi ilə, əslində daha çox xəstə beyinlə qocalırsınız”, – deyib.

Aşağı və orta gəlirli ölkələrdə Parkinson xəstəliyinin yükündə ən kəskin artım müşahidə edilsə də, 2050-ci ilə qədər dünyanın hər yerində artımlar gözlənilir.

Məsələn, Qərbi Avropada bu xəstəliyin 50 faiz, Mərkəzi və Şərqi Avropada isə 28 faiz artacağı gözlənilir.

Tədqiqatçılar bildiriblər ki, coğrafi fərqlər sənayeləşmə və urbanizasiya nəticəsində yaranan sosial-iqtisadi vəziyyət, əhalinin strukturunda, həyat tərzində və zəhərli mühitlərdəki dəyişikliklərlə bağlı ola bilər.

Məsələn, bəzi tədqiqatlar havanın çirklənməsini Parkinson üçün risk faktoru kimi göstərir.

Bəzi təmizləyici kimyəvi maddələr, eləcə də mikroplastiklər kimi ətraf mühiti çirkləndirən digər maddələrlə bağlı araşdırmalar onların Parkinson riskini artıra biləcəyini göstərir, lakin xəstəliyin səbəbləri haqqında çox şey məlum deyil.

Harsi deyir ki, araşdırmanın nəticələri “indi yaşadığımız dünyada ətraf mühitlə bağlı heç nəyi dəyişməsək, Parkinson sayının artacağına dair ciddi təlaşlar var”.

“Parkinson's UK” təşkilatının tədqiqat direktoru Deyvid Dekster bildirib ki, Parkinson xəstəliyi olan insanlar və onlara qulluq edənlər üçün tədqiqat, tibbi və dəstək xidmətlərinə sərmayə qoyulmalıdır.

“Parkinsonlu insanlar yaşamaq üçün lazım olan sağlamlıq xidmətini ala bilmirlər”, – dedi Dekster bildirib.