
“Qafqazın İsraili” olmağa məhkumuq...
Moskva və Tehran eyni vaxtda, tam koordinasiyalı şəkildə Azərbaycanın üzərinə gəlir
Moskva və Tehran eyni vaxtda, tam koordinasiyalı şəkildə Azərbaycanın üzərinə gəlir
Yekaterinbuq qətliamı sonrası düşüncələr
Putin SSRİ-ni qaytarmaq xülyası ilə yaşayır
Almaniyanın müdafiə nazirindən Putinə bənzətmə
Kreml daxilindəki saray intriqaları və hakimiyyət uğrunda gedən mübarizədə ...
Rusiyanın Ukraynaya ən böyük hava hücumu
Rusiya – faşistlərin işğal etdiyi ölkəni xatırladan dövlət
Şimal küləyi Moskvaya və gizli Tehrana Bakıdan əsir
Putinin zəhərli ideologiyası epidemiya kimi yayılır
Hər müstəqil addım onun gözündə xəyanətdir
”Mqirant kartı” ilə siyasi qazanc əldə etmək istəyir
Kreml Azərbaycanda 90-cı ildə ölüb, 92-də dəfn olunub
Müsəlmanlar Rusiyada “sevimli” hədəfdir
Almaniyada gəncləri orduya cəlb etmək kampaniyasına TikTok fenomeni də qoşulub
... insan axmaqlığı, yoxsa tarixin vazkeçilməz inkişaf spiralı?!
Stalin dövründə belə, zülm və işgəncəni ən azından gizlətməyə çalışırdılar
Henrik Senkeviç 1846-cı il mayın 5-də Rusiya imperiyasının (Polşa Respublikası, Lublin) tərkibində olan Lukov şəhəri yaxınlığında anadan olub.
Onun ata tərəfdən tatar əcdadları XIV əsrin sonlarında – XV əsrin əvvəllərində Böyük Litva knyazlığı ərazisinə köçüblər. Üç əsrdən çox müsəlman kimi qalan nəsil XVIII əsrdə xristianlığın katolik məzhəbini qəbul edib. Henikin ana tərəfi isə belarus-litva şlyaxtasından idi.
Polşanın müstəqilliyinin bərpası uğrunda 1863-1864-cü illərdə baş verən və çarizm tərəfindən amansızlıqla yatırılan üsyan Henrikin dünyagörüşünə güclü təsir edir.
O, orta məktəbi bitirəndən sonra 1866-1870-ci illərdə Varşava universitetində tibb və tarix-filologiya fakültəsində təhsil alıb.
1870-ci illərin əvvəllərindən hekayələr və povestlər yazmağa başlayır. Əsasən tarixi mövzulara müraciət edir. 1876-1879-cu illərdə ABŞ-da səfərdə olur, səyahət oçerkləri ilə mətbuatda çıxış edir. Dediyinə görə, hotellərdə qalanda qeydiyyat kitabçalarında “Polşalı” əlavəsini edirmiş. Halbuki o zaman Polşa adlı dövlət yox idi.
1880-ci illərdə Polşa tarixinə aid trilogiyasını qələmə alır. Trilogiyaya “Odla və qılıncla”, “Daşqın” və “Pan Volodıyevski” romanları daxil idi. Sonrakı illərdə “Ehkamdan uzaq” və “Polanetski ailəsi” romanlarını yazır.
1894-1896-cı illərdə yazdığı möhtəşəm “Quo vadis?” (“Hara gedirsən?”) romanı ilk xristianların Romada Neron dövründə məruz qaldıqları zülmdən bəhs edilir.
1897-1900-ci illərdə yazdığı “Səlibçilər” romanının mövzusu polyakların Tevton ordeni ilə mübarizəsidir. 1910-cu ildə yazdığı “Girdab” romanı müasir dövrdən, 1905-1907-ci illərin Birinci rus inqilabından bəhs edir. Başqa romanları da olan yazıçının Napoleon müharibələrində iştirak edən polyaklar haqqında “Legionlar” əsəri yarımçıq qalır.
Henrik Senkeviç 1905-ci ildə “Epos sahəsində görkəmli xidmətlərinə görə” ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görüldü. Yazıçı öz nitqində mükafatın Polşa üçün xüsusi önəm daşıdığını bildirir: “Onu ölmüş elan etdilər, amma budur, hələ yaşadığı sübut olunur... Onu məğlub elan etdilər – bu, onun qalib gəldiyinin sübutudur”.
1905-ci ildə Fransanın “Le Courrier Européen” qəzetinə verdiyi müsahibədə deyir: “Dünyada hər şeydən çox öz ölkəni sevməlisən və ilk növbədə onun səadəti barədə düşünməlisən. Eyni zamanda həqiqi vətənpərvərin birinci öhdəliyi odur ki, onun Vətən ideyası bəşəriyyətin səadətinə zidd olmasın, həmin səadətin əsaslarından birinə çevrilsin. Yalnız bu halda Vətənin mövcudluğu və inkişafı bütün bəşəriyyətin işinə çevrilir. Başqa sözlə, bütün vətənpərvərlərin şüarı “Vətənlə bəşəriyyətə doğru” olmalıdır, “Vətən uğrunda bəşəriyyətə qarşı” deyil.
Birinci dünya müharibəsi başlayanda bitərəf İsveçrəyə köçən Henrik Senkeviç 1916-cı noyabrın 15-də Veve şəhərində vəfat etdi. Sevdiyi Polşa cəmi iki il sonra müstəqilliyini bərpa etdi. Yazıçının cəsədi 1924-cü ildə azad Polşaya gətirildi və Varşavada Müqəddəs İoann kafedralında dəfn edildi.
Onun əsərləri dəfələrlə ekranlaşdırılıb. Təkcə “Quo vadis?” romanı əsasında beş (ikisi səssiz) film çəkilib.