vaxtlı-vaxtında oxuyun! Cümə, 14 mart 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Heydər Əliyev (1923 - 2003)

«Fikir müxtəlifliyi təbii hadisədir. Hamı bir boyda ola bilmədiyi kimi, eyni fikirdə də ola bilməz»

Heydər Əliyev (1923 - 2003)
DÜNYA  
13:29 | 13 mart 2025 | Cümə axşamı Məqaləyə 36 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Üçlü ittifaq

Moskva, Pekin və Tehranı yaxınlaşmağa məcbur edən səbəb

Elxan ŞAHİNOĞLU

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

İran, Çin və Rusiya arasında nüvə məsələləri və sanksiyaların ləğvinə həsr olunmuş üçtərəfli görüş martın 14-də Pekində keçiriləcək. İran Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü İsmayıl Bəqainin sözlərinə görə, planlaşdırılan danışıqlarda həmçinin regional və beynəlxalq məsələlər, eləcə də BRİKS və ŞƏT çərçivəsində əməkdaşlıq müzakirə olunacaq. Görüş barədə məlumatı Çin Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi Mao Nin də təsdiqləyib. Onun sözlərinə görə, görüşdə Rusiyanı xarici işlər nazirinin müavini Sergey Ryabkov, İranı isə nazir müavini Kazım Qəribabadi təmsil edəcək.

Rusiya, Çin və İran tədricən üçtərəfli ittifaq formalaşdırmağa başlayıblar. Təsadüfi deyil ki, Pekindəki müzakirələrlə paralel olaraq bu 3 ölkə İran sahilləri yaxınlığında birgə hərbi dəniz təlimlərini də davam etdirirlər. Bu 3 ölkəni yaxınlaşmağa məcbur edən əsas səbəb ABŞ-ın xarici və təhlükəsizlik siyasətidir. Donald Tramp Rusiyanı Ukrayna ilə atəşkəsə məcbur etmək istəyir. Rusiya Prezidenti Vladimir Putin qərar verməkdə çətinlik çəkir. Onun Trampa “yox” deməsi iki ölkə arasındakı münasibətləri daha da gərginləşdirəcək. Donald Tramp Çin məhsullarına rüsumları artırıb ki, bu ABŞ-Çin münasibətlərində əlavə gərginlik yaradıb. Doğrudur, Tramp Çin lideri Si Cinpinlə iyun ayında görüşməyi planlaşdırır, ancaq Ağ Ev sahibi çətin ki, rüsum siyasətindən imtina etsin. Trampın üçüncü hədəfi İrandır. Ağ Ev sahibi İranın ali dini lideri Əli Xamaneiyə göndərdiyi məktubda nüvə mövzusuyla bağlı danışıqlara başlamağı təklif edib. Xamaneyi danışıqlar təklifini rədd edib. Bu o deməkdir ki, Vaşinqtonun İrana yönəlik siyasəti sərtləşəcək.

Beləliklə, 3 ölkə – Rusiya, Çin və İran Vaşinqtonun təzyiqi ilə üzləşiblər. Bu səbəbdən Moskva, Pekin və Tehran öz aralarında dialoqu və koordinasiyanı genişləndirməyə qərar veriblər. Bu 3 ölkə hesab edir ki, bir-birləri ilə koordinasiyalı şəkildə hərəkət etsələr, Trampın üçlü ittifaqa qarşı mübarizəsinin gücünü azalda biləcəklər. Rusiya, Çin və İranın birgə fəaliyyətlərinin digər məqsədi çoxqütblü dünyanın formalaşmasını sürətləndirməkdir. BRİKS və Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı Rusiya, Çin və İrana buna görə lazımdır. ABŞ-la yanaşı Avrasiya qitəsinin bir çox ölkəsi də Rusiya-Çin-İran üçlü ittifaqının formalaşmasından məmnun deyillər.


   

MÜƏLLİF

ANKET

Hökümətin ölkədə hansı sahəyə diqqətinin artırılmasını istərdiniz?

  • Elm-təhsil
  • Səhiyyə
  • Sosial Müdafiə
  • Ekologiya, təbii sərvətlər
  • Müdafiə-təhlükəsizlik
  • Mədəniyyət, incəsənət, ədəbiyyat
  • Kənd təsərrüfatı, aqrar sənaye
  • Sahibkarlıq, sənaye (zavod, fabrik)