vaxtlı-vaxtında oxuyun! Bazar ertəsi, 31 mart 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Heydər Əliyev (1923 - 2003)

«Müstəqillik yolu qədər çətin yol yoxdur»

Heydər Əliyev (1923 - 2003)
ASİYA  
Dalay Lama varis axtarışındadır 18:52 | 23 mart 2025 | Bazar Məqaləyə 586 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Dalay Lama varis axtarışındadır

Pekinin isə Tibetdə özünün müəyyənləşdirdiyi ruhani lideri var

CAVİD

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Tibet yaxın müddətdə beynəlxalq aləmin yeni müzakirə mövzularından birinə çevriləcək. Tibet buddizminin mühacirətdəki lideri Dalay Lamanın son “Səssizlərin səsi” kitabından bu qənaətə gəlmək olar. Böyük Britaniyanın “The Guardian” nəşrində yayımlanan məqalədə Dalay Lamanın kitabında varisinin Çindən kənarda doğulacağını bəyan etdiyinə yer verilib. Dalay Lama varis axtarışındadır. Məsələ burasındadır ki, 90 yaşın içində olan Dalay Lama nə qədər sağlam görünsə də, varisi barədə düşünmək məcburiyyətindədir. Tibet ənənəsinə görə, yüksək səviyyəli buddist rahibin ruhu ölümündən sonra bir uşağın bədənində yenidən doğulur. Hazırkı Dalay Lama sələfinin reenkarnasiyası olaraq iki yaşında tanınıb.

Dalay Lamanın varis barədəki yeni açıqlaması onunla Pekinlə arasındakı gərginliyi daha da artıracaq. Dalay Lama 65 il əvvəl Çini tərk edərək Hindistanda qərar tutub. Bundan sonra Pekin Dalay Lamanı qanundankənar elan edərək Tibeti Çinə tabe etdirib. Pekin illər boyu Dalay Lamanın müxtəlif dövlətlərlə əməkdaşlığına və səfərlərinə qarşı mübarizə aparıb. Dalay Lama hansı ölkəyə səfər edibsə, Pekin həmin dövlətin rəsmilərinə etirazını bildirib.

Dalay Lama kitabında öz həyatını, Çinlə aparılan danışıqları, tibetlilərin azadlıq mübarizəsini və tibetlilərin üzləşdikləri çətinlikləri əks etdirib. Kitabın əsas qayəsini varisin seçiminə həsr edib. Görünür, mühacirətdə olan tibetlilərin də bu kitaba ehtiyacı olub. Həmin tibetlilər Dalay Lamanın vəfatından sonra bu institutun davam etdirilməsini istəyirlər. Halbuki, Dalay Lama əvvəlki açıqlamalarının birində ruhani liderlər xəttinin onunla birlikdə bitə biləcəyini söyləmişdi. İndi isə Dalay Lama tərsini söyləyir, varisinin Çindən kənarda doğulacağını vurğulayıb. Dalay Lama “Çindən kənarda” dedikdə varisinin mühacir həyatı yaşadığı Hindistanda doğulacağına işarə edib. Dalay Lama hesab edir ki, onun varisi Çinin nəzarət etdiyi Tibetdə doğulsa, həmin şəxs Pekinin siyasətinə tabe olacaq. Dalay Lama buna yol vermək istəmir. Dalay Lama özü Tibetdə doğulsa da, 1959-cu ildə Çinin bölgəni nəzarət altına almasına qarşı uğursuz üsyandan sonra minlərlə tibetli ilə birlikdə Hindistana qaçıb. Pekin Dalay Lamanı tibetlilərin legitim lideri hesab etmir, onu separatçı adlandırır. Pekinin Tibetdə özünün müəyyənləşdirdiyi ruhani lideri var.