Avropa, Avstraliya və ABŞ-da aparılan araşdırmalar göstərir ki, irqçiliklə bağlı hallarda artım müşahidə olunur. Bəs, irqçilik insan təbiətinin bir hissəsidir, yoxsa psixoloji pozğunluğun nəticəsi?

Vaxt.AZ xəbər verir ki, bəzi elm adamları irqçiliyin insan bəşəriyyətinin tarixindən qaynaqlanan təbii bir meyl olduğunu iddia edir. Paskal Boyer kimi psixoloqlar irqçiliyi “başqa qrupları aşağıda saxlamaqla resursları qoruma strategiyası” kimi izah edirlər. Digər bir nəzəriyyəyə görə isə, irqçilik, daha az enerji sərf etmək və fərqli qruplarla qarşılıqlı əlaqədən qaçmaq instinkti ola bilər.

Lakin antropoloji məlumatlar, tarixdə insan topluluqlarının tez-tez qarışdığını, evləndiyini və resursları paylaşdığını göstərir. Bu, irqçiliyin bəşəri bir meyl olduğuna dair iddiaları zəiflədir.

Psixologiya sahəsindəki araşdırmalar, qərəzli, güvənsizlik, travma və sosial stresslərlə bağlı olduğunu göstərir. İnsanlar özlərini təhlükəsiz hiss etmədikdə, milli və etnik kimliklərinə daha çox bağlanır, digər qrupları isə xarici və təhlükəli kimi qəbul edirlər.

Bu yanaşmaya görə, irqçilik psixoloji – güvənsizlik və narahatlıq, insanı aidiyyət axtarmağa və digər qrupları kənarlaşdırmağa sövq edən müdafiə mexanizmidir. Sağlam şəxsiyyət və özünə güvən sahibi olan şəxslər isə adətən irqçi olmurlar.

“Psychology Today”də yayımlanan xəbərdə bildirilir ki, “irqçilik insan təbiətinin bir hissəsi deyil, bir travmadır”. Genetik və bioloji olaraq insanları irq adları ilə ayırmaq mümkün deyil. Bütün insanlar Afrikadan mənşəlidir və fərqli iqlim və ərazilərə uyğunlaşmaqla fiziki fərqliliklər inkişaf etdiriblər.