İsrail və İran arasında hücumlar davam edərkən, dünya mətbuatında gedən təhlillər Tel-Əviv rəhbərliyinin Tehranda rejim dəyişikliyinə can atdığını yazır.

“Reuters”in təhlili göstərir ki, İsrail hücumlarda təkcə İrandakı nüvə obyektlərini deyil, həm də yüksək rütbəli hərbi məmurları hədəfə alaraq, Tehran administrasiyasının həm ölkə daxilində, həm də regiondakı müttəfiqləri arasında etibarını azaltmaq məqsədi daşıyır.

İran dövlət mediasının məlumatına görə, baş qərargah rəisi general-mayor Məhəmməd Baqeri, İnqilab Keşikçiləri Korpusunun (SEPAH) baş komandanı general-mayor Hüseyn Səlami və İsrailə qarşı hücumlara komandanlıq edən adlardan biri olan general Qulam Əli Rəşid hücumlarda öldürülüb. Əməliyyatda altı nüvə alimi də həyatını itirib.

ABŞ beyin mərkəzi Vaşinqton Yaxın Şərq Siyasəti İnstitutundan Maykl Sinq aşağıdakı dəyərləndirmələri bölüşür.

İsrailin bunu etməsinin səbəblərindən birinin rejimi dəyişmək olduğu düşünülür. Onlar İran xalqının ayağa qalxdığını görmək istəyirlər.

İsrailin baş naziri Binyamin Netanyahu da dünənki hücumlardan sonra verdiyi açıqlamada iranlıları rejimə qarşı ayağa qalxmağa çağırıb.

Digər tərəfdən, təhlil İran xalqı arasında İsrailə qarşı on illərdir davam edən düşmənçiliyin Netanyahunun gözlədiyi dəstəyi qazanmasını çətinləşdirəcəyinə diqqət çəkir. O, həmçinin vurğulanır ki, ABŞ prezidenti Donald Tramp İsrailin yanında olarkən Tehranda rejimin dəyişdirilməsini istədiyinə dair heç bir işarə verməyib.

BBC-nin təhlilində həmçinin qeyd olunur ki, İsrail bu hücumlarla İranda zəncirvari reaksiya yaratmaq və rejimi məhv etməyi hədəfləyir. Bununla belə, Netanyahu administrasiyasının böyük qumara əl atdığı yazılır.

Bildirilir ki, cavab tədbirləri Tehranın daha çox qarşıdurma mövqeyi tutması ilə uzunmüddətli müharibəyə çevrilə bilər. Digər tərəfdən, İranda rejimin çökəcəyi təqdirdə 90 milyon əhalisi olan ölkənin xaosa sürüklənəcəyi və bunun bütün Yaxın Şərqə təsir edəcəyi bildirilir.

“The Wall Street Journal” (WSJ) də yazır ki, İranın dini lideri Əli Xameneyinin 40 ilə yaxın olan rejimi “ekzistensial təhlükə” ilə üz-üzədir. Bildirilir ki, İsrailin hücumları nəticəsində yüksək səviyyəli hərbi məmurlarını itirən İran Tel-Əviv rəhbərliyinə sərt cavab tədbirləri həyata keçirə bilməyəcək. Həmçinin bildirilir ki, Xameneyi böyük ehtimalla Qırmızı dənizdəki gəmilərə və ya ABŞ-ın Yaxın Şərqdəki maraqlarını təmsil edən bölmələrə hücum etməkdən çəkinəcək.

Kaliforniyadakı Dəniz Ali Məktəbindən Afşon Ostovar aşağıdakı dəyərləndirmələri edir: “Xameneyi özünə qarşı dürüst olsa, məğlub olduğunu etiraf edər. Çalışdığı hər şey gözünün qabağında dağılır. Onun komandirlik etdiyi gəmi quruya oturub”.

“The New York Times” (NYT) yazır ki, Tehran İsrailin hücumunu qabaqcadan görə bilməzdi. İranın ABŞ-la nüvə danışıqlarının nəticəsiz qalacağı təqdirdə İsraildən hücum gözlədiyi, lakin danışıqlar davam edərkən Tel-Əvivin belə bir addım atacağını gözləmədiyi bildirilir.

Adının çəkilməsini istəməyən İran rəsmiləri deyirlər ki, İsrailin hücumu ehtimalı ilə bağlı kəşfiyyat məlumatları Tehran tərəfindən “təbliğat” kimi rədd edilib.

“Yüksələn Aslan” əməliyyatı

İsrail dünən səhər saatlarında başlatdığı “Yüksələn Aslan” əməliyyatında Tehran da daxil olmaqla İranın bir neçə şəhərinə hücum edib. Ən azı 78 nəfər, o cümlədən 20 yüksək səviyyəli komandir və altı nüvə alimi həlak olub.

İran cavab olaraq İsrailə 100-ə yaxın pilotsuz təyyarə göndərdi və Tel-Əviv onların hava məkanına çatmamış məhv edildiyini bildirdi.

Lakin İranın ballistik raketlərlə atdığı raketlər Təl-Əvivin cənubundakı bəzi binalara düşüb. İsrailin ictimai yayımı olan KAN-ın məlumatına görə, hücumlar nəticəsində 3 nəfər ölüb, 172 nəfər yaralanıb.

İranın yarı rəsmi Mehr Xəbər Agentliyinin məlumatına görə, İsrail bu gün Təbriz neft emalı zavodu yaxınlığında hücuma keçib. Bundan əlavə, mühüm müdafiə və hərbi bazaların yerləşdiyi Lorestan, Həmədan və Kirmanşah şəhərləri də hədəfə alınıb. Ölən və yaralananların sayı hələlik məlum deyil.

Digər tərəfdən, Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyi (MAQATE) İsrailin hədəfə aldığı İranın Natanz nüvə obyektində sızma olduğunu bildirib. İsrail ordusu İsfahandakı nüvə obyektini də vurub.