vaxtlı-vaxtında oxuyun! Çərşənbə, 18 sentyabr 2024
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Səttar Xan (1866 - 1914)

«Yüksəlməyə hər millətin
Öz yolları vardır
Millətlər uçar,
yüksələr öz doğma dilyilə»

Səttar Xan (1866 - 1914)
MÜBHƏM  
00:11 | 10 sentyabr 2024 | Çərşənbə axşamı Məqaləyə 99 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Səmada yuvarlanan nəhəng yelkən

NASA-nın 80 kvadratmetrlik cihazı hazırda Yerdən görünən ən parlaq obyektlərdən biridir

ELŞAD

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

NASA-nın bu yaxınlarda buraxılmış nəhəng yüngül yelkəninin kosmosda “yuvarlandığı” görülüb. Astronomlar müəyyən ediblər ki, keçən həftə orbitə buraxılan 80 kvadratmetrlik obyekt Yer ətrafında 1000 kilometr yüksəklikdə fırlanarkən parlaqlıqda dalğalanma kimi görünür.

Qabaqcıl Kompozit Günəş Yelkən Sistemi və ya “ACS 3”, raket yanacağına ehtiyac olmadan günəş işığı enerjisindən istifadə edən yeni nəsil hərəkət mexanizmlərini sınaqdan keçirmək üçün nəzərdə tutulub.

Hollandiyada bir astronom, ABŞ Kosmik Agentliyi kosmik gəmini havaya qaldırdıqdan üç gün sonra yüngül yelkənin qeyri-adi hərəkətlərini müşahidə edib.

Texniki Universitetin Aerokosmik Mühəndislik Fakültəsindən Marko Lanqbrek, “Yelkənli cihaz cənuba qalxdıqca çox parlaq oldu – 0 bal gücünə çatdı (göydəki ən parlaq ulduz kimi). Sonra yenidən, sonra bir dəfədən çox söndü. Bir neçə dəfə maksimum parlaqlığa və çox zəif minimuma çataraq dəyişməyə başladı”.

Parlaqlıq dəyişikliyi cihazın daha dayanıqlı göründüyü 29 avqustdan sonra başlayan yavaş yuvarlanma və ya yırğalanma (ox ətrafında fırlanma) göstərə bilər.

Astronom daha ətraflı məlumat üçün NASA ilə əlaqə saxlayıb, amma hələ cavab almayıb. Amma Langbroek bunun kosmik gəminin orbitində daha əvvəl planlaşdırılan orbital dəyişikliklə əlaqəli ola biləcəyini düşünür.

NASA öz missiya qeydlərində bildirmişdi ki, “ACS 3” komandası uçuş zamanı yüngül yelkəni hərəkət etdirməyi və orbitini tənzimləməyi planlaşdırır.

Kosmik agentlik, “Komanda yaxın həftələrdə yelkənli cihazın kosmosda manevr qabiliyyətini sınaqdan keçirəcək”, – deyib.

Qabaqcıl Kompozit Yüngül Yelkən Sistemi kosmik gəmisinin orbitinin yüksəldilməsi və endirilməsi gələcək yüngül yelkənlə dəstəklənən elm və kəşfiyyat missiyalarının əməliyyat və dizayn konsepsiyalarına rəhbərlik etmək üçün dəyərli məlumat verəcək.

Yelkənli cihazların külək tərəfindən necə hərəkətə gətirildiyi kimi, kosmik gəmi də əks yelkəndən sıçrayarkən günəş işığında fotonların göstərdiyi təzyiqdən istifadə edir.

NASA-nın #ACS3 Parlaq Yelkəni avqustun 29-da səmaya buraxıldı və bir çox şəkil və video bu 9,9 metrlik yelkənli cihazın +2 bal gücündə maksimum parlaqlığa çata biləcəyini təsdiqləyir. Sentyabrın 2-də burada 30 saniyəlik baxış keçirilirkən, çox maraqlıdır ki, onlarla dəfə yanıb-sönüb.

İşıq yelkəninin gələcək versiyaları indiki cihazdan 25 dəfə böyük ola bilər ki, bu da Günəş sistemindəki digər planetlərə səyahətlər üçün kifayət qədər güc təmin edir.

“Gələcək missiyalar üçün nəhəng yanacaq çənləri deyil, mövcud “yanacaqdan” istifadə edən daha böyük yelkənləri işə sala bilərik”, – aprel ayında başlayan missiyanın baş sistem mühəndisi Alan Rhodes deyib.

Ümid edirik ki, bu kosmik gəminin təsdiq etdiyi texnologiyalar başqalarını onlardan heç düşünmədiyimiz üsullarla istifadə etməyə ruhlandıracaq.

NASA-nın yüngül yelkəni ulduzlararası kosmosa səyahətin qapılarını açmağa ümid edir.