vaxtlı-vaxtında oxuyun! Çərşənbə axşamı, 9 sentyabr 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Şah İsmayıl Xətai (1487 - 1524)

«Söz vardır kəsdirir başı,
Söz vardır kəsər savaşı»

Şah İsmayıl Xətai (1487 - 1524)
TƏBİƏT, İQLİM, FƏLAKƏT  
Mars dərinliyində təəccüblü kəşf 08:11 | 9 sentyabr 2025 | Çərşənbə axşamı Məqaləyə 138 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Mars dərinliyində təəccüblü kəşf

Qırmızı Planetin haqqında bilinənlər dəyişir, Yer kürəsi ilə oxşarlığı diqqət çəkdi

Orxan MİRZƏ

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Elm dünyası, Mars haqqında indiyədək qəbul edilən fikirləri alt-üst edəcək yeni bir kəşflə çalxalanır. Çin və ABŞ-dan tədqiqatçılar, uzun illərdir qəbul edilən “Marsın tamamilə maye nüvəyə sahib olduğu” fikrini təkzib edən dəlillərə çatdı.

Çin Elmlər və Texnologiya Universiteti ilə ABŞ-dakı Texas Universitetindən olan tədqiqatçılar, ABŞ-ın artıq missiyasını tamamlayan “InSight” proqramı çərçivəsində əldə edilən seysmik məlumatları təhlil edib.

 

600 kilometr radiusunda

 

Tədqiqatçılar, Marsın dərinliklərində 600 kilometr radiusunda bərk daxili nüvənin olduğunu aşkar edib.

 

Dünya nüvəsinə bənzəyir

 

Marsın radiusunun təxminən 18%-nə uyğun gələn bu bərk kütlənin Dünya nüvəsinə bənzədiyini qeyd edən alimlər, araşdırma çərçivəsində əldə edilən nəticələrin planetin termal və kimyəvi vəziyyətini anlamaq üçün istinad xarakteri daşıdığını bildiriblər.

Alimlər daxili nüvənin karbon, oksigen və hidrogen kimi yüngül elementlərin sıxlaşması ilə yarandığını, həmin elementlərin kristallaşma yolu ilə xarici nüvədən ayrıldığını izah ediblər. Marsın keçmişdə güclü maqnitlənmiş qabığına baxmayaraq qlobal maqnit sahəsinin olmaması planetin dinamo fəaliyyətinin sona çatdığını göstərir.

Tədqiqatçılar vurğulayıblar ki, nüvənin kristallaşması və daxili nüvənin mövcudluğu bu prosesin anlaşılmasında həlledici rol oynaya bilər.

Əvvəlki fikirlərin əksinə olaraq Marsın tamamilə maye nüvəyə sahib olmadığını üzə çıxaran bu iş, planetin formalaşması və təkamülü ilə bağlı uzun müddətdir davam edən mübahisələrə işıq tutub.

Araşdırma “Nature” jurnalında dərc olunub.