Beynəlxalq Qaz Birliyinin (IGU) “Qlobal Təbii Qaz 2024” hesabatından tərtib etdiyi məlumata görə, keçən il qlobal qaz istehlakı 4 trilyon 51 milyard kubmetr olub. Bu ilin sonunda istehlakın 2,1 faiz və ya 87 milyard kubmetr artaraq 4 trilyon 138 milyard kubmetrə çatacağı təxmin edilir. İstehlakın Asiyada 43 milyard kubmetr, Yaxın Şərqdə 29 milyard kubmetr, Şimali Amerikada isə 8 milyard kubmetr artacağı gözlənilir.

Çində sənaye və yaşayış sahəsinə tələbatın artmasının qlobal qaz istehlakının artmasında əsas amil olacağı gözlənilsə də, Hindistanda sənaye və nəqliyyat əsaslı istehlakın da təsirli olacağı təxmin edilir.

Qlobal təbii qaz istehlakı 2019-cu ildə 3 trilyon 926 milyard, 2020-ci ildə 3 trilyon 859 milyard, 2021-ci ildə 4 trilyon 69 milyard, 2022-ci ildə 3 trilyon 992 milyard kubmetr olaraq hesablanıb.

***

Ötən il 19 milyard kubmetr artaraq 4 trilyon 51 milyard kubmetrə çatan qlobal təbii qaz hasilatının bu il 96 milyard kubmetr və ya 2,4 faiz artaraq 4 trilyon 146 milyard kubmetrə çatacağı gözlənilir.

Hasilatın ən böyük artımı 26 milyard kubmetrlə Yaxın Şərqdə olacaq. Bu bölgəni 17 milyard kubmetrlə Asiya və 12 milyard kubmetrlə Şimali Amerika izləyəcək.

Beynəlxalq bazarlarda qaz ticarətində mayeləşdirilmiş təbii qazın (LNG) payının bu ilin sonuna kimi keçən ilki 53 faizdən 52 faizə qədər azalacağı təxmin edilir.

Hesabatda qaz bazarlarında qiymət dəyişkənliyi baxımından ilin sakit və daha az təlatümlü keçdiyi bildirilib.

Hesabatda bazarın 2022-ci ildə tarixən yüksək qiymətlər və dalğalanmalardan əhəmiyyətli dərəcədə sağaldığı ifadə edildi və enerji təhlükəsizliyi ilə bağlı davam edən narahatlıqlar səbəbiylə kövrəkliyin hələ də gündəmdə olduğu vurğulanıb.

Hesabatda, sıx tədarük səbəbiylə qiymətlərin hələ də COVİD-19 pandemiyasından əvvəlkindən daha yüksək olduğuna diqqət çəkilərək, “Avstraliyadakı tədarük narahatlıqlarından və Yaxın Şərqdəki münaqişələrə qiymət və dəyişkənlik reaksiyalarından göründüyü kimi, qaz qiymətlərinə həssaslıq davam edir, tələb və təklif yüksək olaraq qalır. “Hər hansı əhəmiyyətli dəyişiklik cari kövrək balansı pozmaq potensialına malikdir”, – hesabatda deylir.

Hesabatda həmçinin 2022-ci ildən etibarən qlobal qazlaşdırma qabiliyyətinin sürətlə artdığı barədə məlumatlar paylaşılıb: “Avropada bu, 2022-ci ildə Rusiya-Ukrayna böhranından sonra Rusiya boru kəməri qazından imtina etmək zərurəti ilə bağlıdır, halbuki ən böyük qazlaşdırma əlavələri Almaniyada 25 milyard kubmetr, Hollandiyada 12 milyard kubmetr, daha sonra İspaniya və İtaliya Asiyada, yenidən qazlaşdırma qabiliyyətinin artması, əsasən, Çin və Hindistanda artan təbii qaz tələbatını qarşılayan idxalla təmin edilib ki, bu da ABŞ kimi digər bölgələrdə mayeləşdirmə qabiliyyətinin artmasına səbəb olub qazı ən çox ehtiyac duyulan yerə gətirərək daha likvid bazar yaratmağa kömək edib. LNG bazarının qarşılıqlı əlaqəsi artdıqca, regional tələb və ya təklif şoklarının qlobal qiymətlərə təsir etmə ehtimalı arta bilər”.