Azərbaycanın milli təhlükəsizliyini təmin etmək üçün xüsusi xidmət orqanlarının – Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti (DTX) və Xarici Kəşfiyyat Xidməti (XKX) – effektiv fəaliyyəti böyük əhəmiyyət daşıyır. Bu qurumların fəaliyyətini analitik müstəvidə qiymətləndirmək üçün bir neçə aspektə diqqət yetirmək vacibdir:

1. Effektiv fəaliyyətin əsas göstəriciləri:

Operativ kəşfiyyat və məlumat toplama:

DTX və XKX strateji məlumatların toplanması və təhlili prosesini yüksək peşəkarlıqla həyata keçirir.

Real vaxtda informasiya mübadiləsi və təhdidlərin proqnozlaşdırılması mümkün olur.

Proaktiv tədbirlər:

Fəaliyyətlərinin əsas xüsusiyyətlərindən biri proaktivlikdir, yəni potensial təhdidlərin qabaqlayıcı tədbirlərlə aradan qaldırılması.

Bu yanaşma daxili və xarici təhlükələrin vaxtında aşkarlanmasına şərait yaradır.

Kibertəhlükəsizlik və Rəqəmsal Kəşfiyyat:

Müasir dövrdə kibertəhlükələrə qarşı dayanıqlılıq mühüm amildir. XKX və DTX həm yerli, həm də beynəlxalq səviyyədə kiberhücumların qarşısını almaq üçün müasir texnologiyalardan istifadə edir.

2. Beynəlxalq əməkdaşlıq.

Regional və beynəlxalq əməkdaşlıq:

Xüsusi xidmət  qlobal təhlükəsizlik çağırışlarına vaxtında cavab verirlər və tədbirlər görürlər.

3. Təhlükəsizlik arxitekturası və sabitlik

Azərbaycanın geosiyasi mövqeyi və Qarabağ müharibəsindən sonra yaranmış yeni reallıqlar təhlükəsizlik məsələlərini daha da aktuallaşdırıb. Həmçinin DTX və XKX-nin fəaliyyətləri nəticəsində ölkə daxilində sabit və təhlükəsiz mühit formalaşdırılıb.

Sabitliyin təminatında asas yanaşmalar:

Proaktiv Təhlükəsizlik Yanaşması: Təhdidlərə qarşı qabaqlayıcı tədbirlər, kəşfiyyat məlumatlarının vaxtında əldə edilməsi və təhlili düşmən qüvvələrin planlarını ifşa edir.

Antiterror Əməliyyatları: radikal qrupların planlarının zərərsizləşdirilməsi daxili sabitliyi möhkəmləndirir.

Daxili Sabitlik və İctimai Təhlükəsizlik: xarici qüvvələrin təxribatçı fəaliyyətlərin qarşısının alınması ölkə daxilində dayanıqlı təhlükəsizlik mühiti yaradır.

4. Düşmən planlarının ifşa edilməsi.

DTX və XKX ölkədaxili və xarici təhdidlərə qarşı effektiv əks-kəşfiyyat və əks-terror tədbirləri həyata keçirir.

Düşmən planlarının məhv edilməsinin əsas məqamları:

Strateji məlumatların toplanması: Xarici xüsusi xidmət orqanlarının fəaliyyətləri vaxtında ifşa olunur və qarşısı alınır.

Dezinformasiya və informasiya müharibəsi: Təxribat xarakterli məlumatların yayılmasının qarşısı alınır, dezinformasiya kampaniyaları ifşa edilir.

Kibertəhlükəsizliyin təminatı: Rəqəmsal hücumların qarşısının alınması üçün kibertəhlükəsizlik tədbirləri gücləndirilir.

5. Regional sabitliyin qarantı:

Azərbaycanın yerləşdiyi mürəkkəb geosiyasi məkanda sabitliyi qorumaq həm milli, həm də regional təhlükəsizlik baxımından əhəmiyyətlidir.

Regional sabitliyin gücləndirilməsi:

Sərhəd təhlükəsizliyi: Qonşu dövlətlərlə sərhəddə və şərti sərhəddə  təhlükəsizlik tədbirlərinin artırılması düşmən təxribatlarının qarşısını alır.

Beləliklə, Azərbaycan dövləti 44 günlük müharibədən sonra yeni hədəflər, prioritetlər və çağırışlar, təhdidlər fonunda Cənubi Qafqaz regionunda özünün başçılığı altında geosiyasi mərkəz formalaşdırmaqdadır. Bölgədə yeni siyasi konfiqurasiyanın qurulmasından narahatlıq keçirən qüvvələr daim təxribatçı fəaliyyətlərini davam etdirəcəklər. Lakin, Azərbaycanla bağlı heç bir qüvvə məqsədinə çatmayacaq. Azərbaycanda ərazidən asılı olmayaraq hər bir nöqtədə milli- etnik identiklik, xarici aktorlar, dövlətə münasibətdə həmrəy və oturuşmuş baxış bucağı var və ideoloji vahidlik ölkəmizin bundan sonrakı inkişafında da əsas meyarlardan biri olacaq.