Almaniyada on minlərlə mühacir ölkədə qalmaq hüququ qazanıb. Federal Hökumətin verdiyi məlumata görə, 28 Fevral 2025-ci ilə qədər İmmiqrasiya Qanununun 104-ci maddəsinə uyğun olaraq “chancenaufenthaltsrecht” (yaşayış hüququ) çərçivəsində 82 474 nəfər yaşayış icazəsi alıb. Bu adamlardan 5 970 nəfərin şəxsiyyətini müəyyən etmək mümkün olmayıb. Yəni bu şəxslər ya pasport təqdim etməyiblər, ya da aidiyyəti qurumlara yalan məlumat veriblər. Bəzi hallarda məmurlar bu insanların hamısına qalmaq hüququ da verərkən səhvlərə yol veriblər.

***

Bu hüquqi tənzimləmə Almaniyada ən azı beş il yaşayan və əvvəllər yalnız müvəqqəti “tolerant” (Duldung) statusuna malik olan immiqrantlar üçün hazırlanıb. 2022-ci ilin sonunda qüvvəyə minən qanun ərizəçilərə 18 ay ərzində daimi yaşayış yeri əldə etmək imkanı təqdim edib. Bunun üçün ilkin şərtlər əsasən alman dilində danışa bilmək, özünü işi ilə təmin edə bilmək və şəxsiyyətini sübut edə sənəd olub.

***

Yeni qanun immiqrantlara nəinki qalmaq hüququ verir, həm də “Asylbewerber-Leistungsgesetz” əvəzinə birbaşa “Bürggeldi” qəbul etmək hüququ verir. Bu vəziyyət xüsusilə sosial yardımlar baxımından ciddi dəyişiklik deməkdir.

***

Qanun daha çox kimliyi müəyyən edilə bilməyən insanlara yaşayış hüququ verdiyi üçün mübahisə obyekti olub. Federal Hökumətin verdiyi məlumata görə, 2023-cü ildə 4291, 2024-cü ildə 1631, 2025-ci ildə isə 48 sənədsiz şəxs qalmaq hüququ qazanıb. Müxalifət partiyaları, xüsusilə CDU/CSU, bu təcrübənin saxta stimullar yarada biləcəyinə və qaydalara əməl etməyənlərin ölkədə qalmalarını asanlaşdıra biləcəyinə inanırlar.

***

Keçmiş hökumət qanunu müdafiə edərək deyir ki, bu, insanlara həyata yeni baxışlar verir və illərlə davam edən müvəqqəti yaşayış zəncirlərinə son qoyur. Məktəbə gedən uşaqları olan ailələr və uzun müddət Almaniyada yaşayan insanlar bu qanundan xüsusilə yararlanıblar. Ancaq qanunun müddəti 2025-ci ilin sonunda başa çatacaq. Tətbiq edilməsi planlaşdırılan yeni tənzimləmə ilə kimliyi məlum olmayan insanlara artıq yaşayış hüququ verilməyəcək. Bu dəyişikliyi XDİ və SPD-dən ibarət yeni koalisiya həyata keçirəcək.