16.08.24 - Ritorik mahnılar beynin gizli qabiliyyətlərini ortaya qoyur...

10 mində bir görüləcəyi düşünülən bu nadir istedada sahib insanlar arasında Bethoven və Meray Keri kimi adlar var.

“Attention, Perception, & Psychophysics” jurnalında dərc edilən araşdırmaya görə, bu bacarıq düşünüləndən daha çox yayılmış ola bilər. “Santa Cruz” Kaliforniya Universitetinin alimləri 30 universitet tələbəsi ilə araşdırma aparıblar.

Bir həftə ərzində müntəzəm mesajlar alan iştirakçılardan birdən ağlına gələn mahnıları oxumaq və lentə almaq istənilib.

O vaxtlar ifa olunmayan mahnı ilə bu məşğuliyyət qeyri-ixtiyari musiqi obrazı adlanır.

Şagirdlərdən həm də qeyri-ixtiyari musiqi təsvirləri zamanı nə etdikləri və özlərini necə hiss etdikləri soruşulub.

Tədqiqat qrupu ümumilikdə 1928 səs yazısı toplayıb və onları orijinal mahnılarla müqayisə edib.

Təhlillər nəticəsində məlum olub ki, yazıların 44,7 faizi mütləq yüksəklikdə oxunub. Onların demək olar ki, 70 faizi orijinal mahnının eyni yarımtonunda idi. Qərb musiqisində yarımton notlar arasındakı ən kiçik intervala aiddir.

Tapıntılar göstərir ki, mütləq səs-küy qabiliyyəti düşünüləndən daha çox ola bilər.

Nəticələr “cəmiyyətin təəccüblü dərəcədə böyük bir hissəsinin bir növ avtomatik və gizli qabiliyyətinə malik olduğunu göstərir”, – deyə məqalənin müəllifi Matt Evans bildirib.

Maraqlıdır ki, iştirakçılardan bu tapşırığı necə yerinə yetirdiklərini düşündüklərini soruşsaydıq, onlar yəqin ki, melodiyanı vurduqlarına əmin olardılar, lakin düzgün notda oxuduqlarına o qədər də əmin deyildilər.

Tədqiqat həm də müşahidə edib ki, bu bacarıq mahnını son dinləmə ilə bağlı deyil. Bu o deməkdir ki, beynin səs-küy və qeydlər haqqında məlumatları uzunmüddətli yaddaşda qeyd edir.

Tədqiqatın çox kiçik bir qrupla aparılmasında əhəmiyyətli bir məhdudiyyət var. Bundan əlavə, yalnız universitet tələbələrini əhatə etməsi, tapıntıların hər kəs üçün etibarlı olmaya biləcəyini göstərir.

Yenə də tədqiqatçılar yanlış notda oxuyacaqlarından qorxan insanların rahatlaşa biləcəyinə inanırlar.

Evans, “Musiqi yaratmaq üçün lazım olan hər şeyə sahib olmaq üçün Beyons olmaq lazım deyil”, – deyib: “Beyniniz bunu edə bilməyəcəyinizi düşünən hissəyə baxmayaraq, artıq bunun bir hissəsini avtomatik və düzgün edir”.