vaxtlı-vaxtında oxuyun! Cümə axşamı, 21 avqust 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Rauf Denktaş (1924 - 2012)

«Biz milli və mənəvi dəyərlərimizi qorursaq, o dəyərlər də bizi qoruyacaq»

Rauf Denktaş (1924 - 2012)
DÜNYA  
Şərqi Asiya liderdir 12:07 | 21 avqust 2025 | Cümə axşamı Məqaləyə 88 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Şərqi Asiya liderdir

Dünyanın ən yüksək IQ-suna sahib ölkələr

MEHİN

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Ən əhatəli qlobal müqayisəni təqdim edən Beynəlxalq IQ Testi (International IQ Test – IIT), dünya üzrə 1,3 milyondan çox iştirakçı ilə keçirilib.

Şərqi Asiya ölkələri qlobal zəka sıralamalarında lider mövqeyini qoruyur.

Dünya Əhali İcmalına görə ən yüksək IQ ortalamasına sahib ölkələr 107 balla Çin, Tayvan, Honq-Konq və Makao (Çin xüsusi inzibati bölgəsi) olaraq göstərilib. Bunları 106 balla Cənubi Koreya və Yaponiya izləyir.

IIT nəticələri dünya üzrə 1,3 milyondan çox iştirakçının məlumatına əsaslanır və indiyədək aparılmış ən geniş qlobal müqayisələrdən birini təqdim edir. Riçard Linn və David Beker tərəfindən aparılan əvvəlki tədqiqatlar da Şərqi Asiyanı ön plana çıxarmışdı.

 

Sinqapur riyaziyyatda önə çıxıb

 

“Greek Reporter”a görə təhsil performansı məlumatları bu nəticələri təsdiqləyir. 2022-ci il OECD Beynəlxalq Tələbə Qiymətləndirmə Proqramı (PISA) Sinqapuru riyaziyyat, təbiət elmləri və oxu sahələrində üstün nəticələr göstərən tələbələri ilə ümumi sıralamada birinci yerə çıxarıb.

Dünya Əhali İcmalına görə IQ balları ilə akademik uğur arasında güclü əlaqə göstərən Çin, Yaponiya, Tayvan və Cənubi Koreya ilk 5-də yer alıb.

 

IQ tək ölçü deyil

 

Lakin mütəxəssislər IQ-nun zəka üçün yeganə ölçü olmadığını vurğulayır. Təhsil keyfiyyəti, innovasiya və Nobel mükafatları kimi faktorları nəzərə alan Zəka Kapitalı İndeksi (Intelligence Capital Index – ICI) daha geniş çərçivədə fərqli nəticələr göstərir.

2017-ci ildə ABŞ ICI-də birinci yer alıb. Çin və Rusiya isə ilk 10-da olub. Hindistan, Braziliya və İndoneziya da siyahıda yer alıb ki, bu da intelektual potensialın müxtəlif ölçülərinin əhəmiyyətini göstərir.

 

Təhsilə çıxışın rolu

 

IQ geniş yayılmış ölçü olmasına baxmayaraq, analitiklər bunun təhsilə çıxış və sosial-iqtisadi resurslardan təsirləndiyini qeyd edirlər. Aşağı bal toplayan bölgələr adətən doğuşdan gələn qabiliyyətlərdən çox, təhsil və inkişaf sahəsindəki bərabərsizlikləri əks etdirir.

Buna baxmayaraq son məlumatlar Şərqi Asiya ölkələrinin zəka və akademik performansda davamlı qlobal liderliyini göstərir.