vaxtlı-vaxtında oxuyun! Bazar, 13 aprel 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Şeyx Məhəmməd Xiyabani (1880 - 1920)

«Vaxt bizi getməli olduğumuz yerə istiqamətləndirir»

Şeyx Məhəmməd Xiyabani (1880 - 1920)
TÜRK DÜNYASI  
Azərbaycanın Kipr diplomatiyası 12:52 | 11 aprel 2025 | Cümə Məqaləyə 76 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Azərbaycanın Kipr diplomatiyası

Diplomatik balans və strateji perspektivlər

Tağı KƏRİMLİ

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Azərbaycan Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətini (ŞKTC) tanıya bilər, amma bu addımın atılması bir sıra geosiyasi və diplomatik faktorlara bağlıdır. Türkiyə ilə yaxın qardaşlıq münasibətləri və ortaq milli maraqlar baxımından bu tanınma mənəvi və siyasi cəhətdən əsaslandırıla bilər. Azərbaycan ictimaiyyətində də bu məsələyə müsbət baxılır. Lakin tanınmanın beynəlxalq hüquqda doğura biləcəyi nəticələr də nəzərə alınmalıdır. Hazırda BMT və Avropa İttifaqı Kipr Respublikasını yeganə rəsmi dövlət kimi tanıyır və Şimali Kipri separatçı qurum kimi qəbul edir. Azərbaycanın belə bir addımı beynəlxalq aləmdə diplomatik çətinliklərə səbəb ola bilər.

Digər tərəfdən, Azərbaycan uzun illər ərazi bütövlüyü prinsipi uğrunda mübarizə aparıb. Bu prinsipə sadiqlik göstərmək, xüsusilə Qarabağ məsələsində beynəlxalq dəstəyin qorunması baxımından vacibdir. ŞKTC-nin tanınması bu prinsipin pozulması kimi qiymətləndirilə bilər və Ermənistan tərəfi bu addımı öz təbliğatında istifadə edə bilər. Bununla belə, zamanla bölgədə siyasi nizam dəyişərsə və Türk Dövlətləri Təşkilatı güclənərsə, Azərbaycanın bu istiqamətdə daha sərbəst addım atması mümkün ola bilər. Belə bir şəraitdə tanınma həm mənəvi, həm də strateji baxımdan daha uyğun gələ bilər.

Eyni zamanda, bir neçə türk dövlətinin Kipr Respublikasında səfirlik açması bölgədə diplomatik balansın qorunması baxımından əhəmiyyətlidir. Bu addım həm Kipr Respublikasının rəsmi dövlət kimi tanınmasına hörmət ifadəsidir, həm də regionda tərəf saxlamadan, siyasi neytrallığın qorunmasına yönəlmiş diplomatik jest kimi qiymətləndirilə bilər. Belə səfirliklərin açılması Kipr məsələsində gərginliyi artırmaq əvəzinə, əksinə, tərəflər arasında dialoqu təşviq edə və türk dövlətlərinin həm Kipr Respublikası, həm də Şimali Kiprlə münasibətlərini taraz saxlamaq niyyətini göstərə bilər.

Bu yanaşma bir tərəfdən türk dünyasının birliyini və əməkdaşlığını nümayiş etdirir, digər tərəfdən isə beynəlxalq təzyiqləri minimuma endirir. Beləliklə, diplomatik balans qorunur və gələcəkdə daha geniş dəstək üçün zəmin hazırlanır. Azərbaycanın da bu balanslaşdırılmış siyasətə qoşulması, bir tərəfdən Kipr Respublikası ilə rəsmi münasibətləri qorumaq, digər tərəfdən isə Şimali Kiprə mənəvi və humanitar dəstəyi davam etdirmək imkanını verir. Bu isə həm diplomatik manevr sahəsini genişləndirir, həm də Azərbaycanı beynəlxalq arenada məsuliyyətli və prinsipial aktor kimi göstərir.

Qeyd edək ki, bu gün Azərbaycan Prezidenti Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin Prezidenti ilə görüşüb. Bu görüş həm iki tərəf arasında münasibətlərin inkişafına dair siyasi mesajdır, həm də Azərbaycanın gələcəkdə ŞKTC ilə əlaqələrini daha da dərinləşdirə biləcəyinin göstəricisi kimi dəyərləndirilə bilər. Bu cür görüşlər diplomatik münasibətlərin mərhələli şəkildə qurulmasının xəbərçisi ola bilər.