vaxtlı-vaxtında oxuyun! Çərşənbə axşamı, 3 dekabr 2024
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Üzeyir bəy Hacıbəyov (1885 - 1948)

«Əgər asudəlik istəyirsənsə, vaxtını hədər yerə itirmə»

Üzeyir bəy Hacıbəyov (1885 - 1948)
ELM-TEXNİKA  
18:11 | 16 avqust 2024 | Cümə Məqaləyə 339 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Hüceyrə ölçülü robotlar ...

... Dərmanların insan orqanizminə daşınması üçün istifadə edilə bilər

ELŞAD

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Texnologiyanın inkişafı ilə robotların ölçüləri getdikcə daha kiçilir. Son zamanlar hüceyrə boyda robotlar hazırlanmağa başlanılıb. Mikro robotlar dərmanların insan bədəninin müxtəlif hissələrinə çatdırılmasından tutmuş qaz sızmasının aşkarlanmasına qədər bir çox sahədə fayda təmin edə bilər.

Lakin bu robotları gücləndirəcək mexanizmləri təmin etmək asan deyil. Əvvəlki araşdırmalar bəzi çox kiçik robotların günəş enerjisi ilə işləyə biləcəyini göstərdi.

Bu cihazlar batareya tələb etmir, lakin bir mənbə daimi enerji təmin etməlidir. İnsan bədəninin dərinlikləri kimi normal olaraq əlçatmaz olan mühitlərdə istifadə olunacaq robotların daha müstəqil hərəkət etməsi lazımdır.

Digər tərəfdən klassik akkumulyatorlarda istifadə edilən materiallar enerji saxlama cihazının çox kiçik ölçülərdə hazırlanmasının qarşısını alır.

Massaçusets Texnologiya İnstitutunun (MIT) tədqiqatçıları bu problemi aradan qaldırmaq üçün sink-hava batareyasından istifadə ediblər.

Eşitmə cihazlarında olan bu batareyalar əksər ekvivalentlərindən daha uzun ömürlüdür.

Tədqiqatçılar bir-birinə bağlı sink və platin elektrodlarından ibarət akkumulyator hazırlayıblar. Onlar bu elektrodları mikroelektronik məhsullarda tez-tez istifadə olunan bir polimerə yerləşdirdilər.

Elektrodlar hava ilə təmasda olduqda, sink oksidləşir və elektronları buraxır. Elektronlar platin elektroduna axır və 1 voltluq cərəyan yaradır.

Elmi araşdırmalar aparan “Science Robotics” jurnalında öz nəticələrini dərc edən tədqiqatçılar göstəriblər ki, 0,1 millimetr uzunluğunda və 0,002 millimetr qalınlığında olan batareya kiçik dövrələri və sensorları gücləndirə bilir.

Məsələn, batareya millimetrin mində biri olan və robotun yaddaşı kimi xidmət edən dövrəni enerji ilə təmin edə bilir. Batareyanı xarici cihaza birləşdirərək sınaqdan keçirən tədqiqatçılar ixtiralarını kiçik robotlarda da sınamağı planlaşdırırlar.

“Bu, robototexnika işlərimizin çoxunun əsasını təşkil edəcək”, – deyə məqalənin müəllifi Mixael Strano bildirib.

Elektrikli avtomobilin akkumulyator ətrafında qurulduğu kimi, bir enerji mənbəyi ətrafında robot da tikilə bilər. Tədqiqatçılar insulin kimi dərmanları daşımaq üçün istifadə ediləcək kiçik robotların həll olunan materiallardan hazırlana biləcəyini düşünürlər. Yeni araşdırma aparan qrup, həmçinin akkumulyatorun gərginliyini artırmağı qarşısına məqsəd qoyub.