Fransa Baş Naziri Fransua Bayru (François Bayrou) hökumətinin etimadsızlıq səsverməsində məğlub olması ilə istefa verdi. Prezident Emmanuel Makron (Emmanuel Macron) yeni baş nazirin bir neçə gün içində açıqlanacağını bildirdi. Kulislərdə həm sağdan, həm soldan bir çox ad gündəmə gəlir.

Fransa Baş naziri Bayru yalnız doqquz ay vəzifədə qaldıqdan sonra Beşinci Respublika tarixində etimadsızlıq səsverməsi ilə istefa verən ilk baş nazir oldu. Dünən (sentyabrın 8-də) Fransa parlamentinin aşağı palatası olan Milli Məclisdə keçirilən etimadsızlıq səsverməsində əksər səs ala bilməyən Bayru hökuməti rəsmi olaraq sona çatdı.

Bu hadisə ilə Prezident Emmanuel Makron üçüncü dəfə yeni baş nazir təyin etmək məcburiyyətində qaldı. 2024 seçkilərindən bəri Milli Məclisdə heç bir partiyanın əksəriyyətə malik olmaması Fransanı siyasi çıxmaza sürükləyir.

Fransada silsilə aksiyalar

Yelisey sarayı Makronun “önümüzdəki günlərdə” yeni baş naziri açıqlayacağını bildirdi. Qərarın qısa müddətdə alınmasının səbəbləri:

2026 büdcəsi üçün hazırlıqlar,

Sentyabrın 10-da başlayacaq “Hər şeyi dayandıraq” (“Bloquons tout”) aksiyaları,

Sentyabrın 18-də həmkarlar ittifaqlarının ümumi tətili,

Beynəlxalq kredit reytinq agentliyi “Fitch”in Fransanın kredit reytinqini endirmə ehtimalı.

Ön plana çıxan namizədlər

Yeni baş nazirlik üçün fərqli adlar gündəmdədir:

Mərkəz sağ və sağ mövqeli namizədlər: Müdafiə naziri Sebastyen Lekornu (Sébastien Lecornu), Əmək və Səhiyyə naziri Ketrin Votrin (Catherine Vautrin), İqtisadiyyat naziri Erik Lombar (Éric Lombard).

Makrona yaxın şəxslər: Ədliyyə naziri Jerald Darmanen (Gérald Darmanin), Milli Məclis sədr müavini Roland Leskür (Roland Lescure).

"Les Républicains" (LR) cəbhəsi: Daxili İşlər naziri Bruno Retiylo (Bruno Retailleau), “Hauts-de-France” regionunun sədri Xavyer Bertrand (Xavier Bertrand), həmçinin tez-tez adı çəkilən Fransua Baruen (François Baroin) və Avropa Mərkəzi Bankı sədri Kristin Lagard (Christine Lagarde).

Sol namizəd ehtimalı zəifdir

Prezidentin sürpriz edərək solu seçməsi də müzakirə olunur. “Sosialist Partiyası” (Parti socialiste) lideri Olivye For (Olivier Faure) “Baş Nazirlə hazıram” açıqlaması ilə gündəmə gəldi. Lakin həm sağ müxalifətin, həm də Makron cəbhəsinin etirazları səbəbindən bu ehtimalın şansı az görünür.

Bundan əlavə, keçmiş sosialist nazirlər Jan-Iv Le Drian (Jean-Yves Le Drian) və ya keçmiş baş nazir Bernard Kaznev (Bernard Cazeneuve) də kulislərdə adı çəkilir.

Texniki hökumət seçimi

Bəzi dairələr Makronun siyasi böhrandan çıxmaq üçün siyasətdən müstəqil bir “texniki hökumət” qura biləcəyini düşünür. Bu halda keçmiş sendikacı Loren Berje (Laurent Berger) və ya bürokrat Lusi Kastets (Lucie Castets) kimi adlar gündəmə gələ bilər.

Yeni seçki təzyiqi artır

Müxalifət partiyaları Makronun üçüncü dəfə baş nazir təyin etməsinin ölkəni çıxmazdan xilas etməyəcəyini bildirir. Xüsusilə Marin Le Pen (Marine Le Pen) rəhbərliyindəki “Milli Birlik” (Rassemblement National – RN) erkən seçki çağırışını təkrarladı. “Tabe olmayan Fransa” (France Insoumise – LFI) isə Makronun istefasını və ya azad edilməsini tələb edir.

Fransa siyasətində gözlər hazırda Makronun verəcəyi qərara çevrilib.