Fransada təxminən 9 aydır vəzifədə olan Baş Nazir Fransua Bayru-nun azlıq hökuməti, 1958-ci ildən bəri öz təşəbbüsü ilə getdiyi etimad səsverməsində devrilən ilk hökumət oldu.

Parlamentin aşağı palatası olan Milli Məclisin ümumi iclasında keçirilən fövqəladə sessiyada Bayru hökuməti üçün etimad səsverməsi keçirildi.

194 deputat Bayru hökumətinin tərəfində səs verərkən, 364 deputat etimadsızlıq səsi verdi.

Fransada 1958-ci ildən bəri hökumətlər 41 dəfə etimad səsverməsinə gedib, lakin ilk dəfə bir hökumət öz təşəbbüsü ilə getdiyi etimad səsverməsində parlamentdən kifayət qədər dəstək ala bilməyərək devrildi.

Ölkədə bundan əvvəl 2 hökumət isə müxalifətin təqdim etdiyi etimadsızlıq qərarları ilə devrilmişdi.

Sessiyada siyasi qrupların aparıcı simalarının çıxışları zamanı gərginlik hökm sürürdü.

“2000-ci ildən bəri digər ölkələrdən daha az istehsal edən bir ölkəyə çevrildik”

Bayru, Meclisdə etdiyi çıxışda hökumətini etimad səsverməsinə aparmaq qərarını “doğruluq testi” adlandıraraq, parlamentdə tarixi bir səsvermənin keçiriləcəyini bildirdi.

“2000-ci ildən bəri digər ölkələrdən daha az istehsal edən bir ölkə halına gəldik”.

Bayru əlavə etdi ki, Fransanın təxminən 50 ildir “tarazlaşdırılmış” büdcəsi yoxdur. O, ölkənin borc böhranını daxili qanaxmaya bənzətdi: “Ölkəmiz işləyir, zənginləşdiyini düşünür, lakin hər il bir qədər daha çox kasıblaşır”.

Bayru vurğuladı ki, borca boyun əymək hərbi gücə boyun əymək ilə eynidir: “İstər silahlarla, istər bizi aşan borc səbəbindən alacaqların təzyiqi altında qalmaq, hər iki halda azadlığımızı itiririk”.

Fransa Prezidenti Emanuel Makronun partiyası “Rönesans”ın qrup lideri Qabriel Attal isə parlamentin öz problemlərini Fransızlara hiss etdirmədən həll etməli olduğunu bildirib və hökuməti devirməyin Fransızların siyasətə olan inamını zədələyəcəyini vurğulayıb.

“Məğlubiyyətinizi zəfərə çevirə bilməyəcəksiniz”

Müxalifətdəki “Sosialist Partiya”nın (PS) qrup lideri Boris Vallaud isə “məğlub” prezident adlandırdığı Emanuel Makronu ölkənin içində olduğu siyasi böhrana görə məsul tutaraq partiyasının hökumətə etimad səsi verməyəcəyini təkrar etdi: “Cənab Baş nazir, məğlubiyyətinizi zəfərə çevirə bilməyəcəksiniz.”

O əlavə etdi ki, sosialistlər hökumət qurmağa hazırdırlar.

İfrat sağdan Makrona parlamenti buraxmaq çağırışı

İfrat sağcı “Milli Birlik” (RN) partiyasının qrup lideri Marin Le Pen, etimad səsverməsindən sonra Makron-un parlamenti buraxması lazım olduğunu vurğuladı.

Le Pen Bayru hökumətini tənqid edərək, “Aparılan pis siyasətin yasını kameralar qarşısında saxlaya bilməzsiniz”, – deyib.

O əlavə etdi ki, əgər parlamenti buraxmasa, Makron ölkəni dayanma nöqtəsinə gətirəcək.

İqtidar ortağı və mərkəz sağcı “Respublikaçılar” (LR) partiyasının qrup lideri Lorent Vokye isə hökumət devrilsə, sosialistlərin quracağı mümkün hökumətin ifrat solun siyasi məqsədlərini qəbul etməsi halında dəstəkləməyəcəklərini bildirdi.

“Təslim olmayan Fransa” (LFI) partiyasının qrup lideri Matild Panot isə 5-ci Respublika dövründə ilk dəfə bir hökumətin etimad səsini ala bilməyərək devrildiyini qeyd edib: “Makronu xilas etməyə çalışanların hamısı onunla birlikdə devriləcək”.

Fransada mərkəz sağcı Mişel Barnier hökuməti 3 aylıq vəzifə müddətindən sonra 2025 büdcə müzakirələrində baş verən razılaşmazlıq səbəbindən 2024-cü il dekabrın 4-də müxalifətin təqdim etdiyi etimadsızlıq qərarı ilə devrilmişdi. Makron Bayrunu ayın 13-də baş nazir təyin etmişdi.

Dövlət borcu ilə çətin vəziyyətdə olan ölkədə yeni büdcə müzakirələri də hökumət ilə müxalifət arasında əsas razılaşmazlıq mövzularından biri idi.

Bayru bəzi rəsmi tətil günlərinin ləğvi ilə 43 milyard avro civarında qənaət edilməsi planını və Fransızların etiraz etdiyi 2026 büdcəsini müzakirə etmədən əvvəl hökuməti etimad səsverməsinə aparmaq qərarı almışdı.