Türkiyə, İsrail və “Ərəb NATO-su”
Tehran bu addımı atsa, Tel-Əviv Bakıya birbaşa hərbi yardım edəcək
“Əgər bu məlumat təsdiqini tapsa, bunun yalnız bir mənası olacaq – İran tərəf seçib, yaxud tərəf İranı seçməyib”. Bunu Gürcüstan Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri Qela Vasadze deyib.
O bildirib ki, proseslər İsrail, “Ərəb NATO-su” və Türkiyə arasında koalisiyanın yaradılması ilə nəticələnə bilər: “Birləşmiş Ştatlar üçün bu, hazırkı vəziyyətdə dəyəri kəskin şəkildə artan Türkiyə ilə bütün ziddiyyətlərin həlli olan “Ərəb NATO-su” ideyasının inkişaf etdirilməsi zərurətini daha da artıra bilər. Burada Türkiyənin İsrail, Səudiyyə və Yunanıstanla münasibətləri xüsusi əhəmiyyət daşımış olacaq. Eyni sözləri Səudiyyə Ərəbistanı və digər Körfəz monarxiyaları haqqında da demək olar. Yəni ABŞ İsrail, “Ərəb NATO-su” və Türkiyə arasında koalisiyanın yaradılmasına yardım etməli olacaq.
Münaqişə nöqtələri isə eyni İraq və Suriyadakı kimi olacaq. Və təbii ki, bu, Qara və Xəzər dənizlərinin təhlükəsizliyi ilə bağlıdır. Sonuncunun fikrincə, Rusiya Federasiyası, şübhəsiz ki, İrandan enerji resurslarının Xəzər dənizi vasitəsilə Mərkəzi Asiyadan Avropaya nəqli marşrutlarını bağlamaq üçün istifadə etməyə çalışacaq. Amerikalıların bu çox mürəkkəb problemi necə həll edəcəyini görəcəyik.
Bu, Cənubi Qafqaz üçün nə deməkdir?
– İran və Rusiyadan regiona əlavə təhlükələr: Rusiyada demək olar ki, yeganə potensial müttəfiqə gedən yol Gürcüstandan keçir;
– Azərbaycanın ABŞ üçün rolunun artması: Bu, Türkiyə və İsraildən dəstəyin, eləcə də birbaşa hərbi yardımın artması deməkdir;
– Ermənistanın Rusiyanın geosiyasi orbitindən çıxarılması;
– Gürcüstanla bağlı məsələnin həlli.
Qeyd edək ki, ABŞ-ın milli təhlükəsizlik müşaviri Cek Sallivan brifinqdə deyib ki, İran Ukraynaya qarşı müharibədə istifadə üçün Rusiyaya yüzlərlə döyüş pilotsuz uçan aparatı (PUA) tədarük etməyi planlaşdırır. Onun sözlərinə görə, bu, Rusiya hərbçilərinin verdiyi itkilərdən sonra qoşunları silahla təmin etməkdə çətinlik çəkdiyi barədə məlumatları təsdiqləyir. Lakin İran hökuməti sözügedən iddiaların həqiqəti əks etdirmədiyini bildirib.