Yeni bir hesabat ABŞ-da süni intellektin əvəz edə biləcəyi ən çox riskli peşələri və işçiləri ortaya qoydu.

Stanford Universiteti iqtisadçılarının apardığı tədqiqat göstərir ki, proqram təminatçıları və müştəri xidməti əməkdaşları artıq bir çox işçisini itirən peşə qruplarıdır, çünki süni intellekt onların işini digər sahələrə nisbətən daha asan təqlid edə bilir.

Tədqiqat müəllifləri Erik Brinolfsson, Bharat Çandar və Ruyu Çen qeyd edirlər ki, süni intellekt universitet səviyyəsində “kitab məlumatlarını” simulyasiya edə bildiyi üçün 20 yaş civarında və 20-lərin ortasında olan gənclər süni intellektin yaratdığı riskə ən çox məruz qalan qrupdur.

Hesabata görə, süni intellektin ən çox təsir etdiyi peşələrdə gənclərin məşğulluğu 2022-dən 2025-ci ilin iyuluna qədər 6% azalsa da, yaşlı işçilərdə 6-9% artım müşahidə olunub.

Brinolfsson “CBS MoneyWatch”a bildirib ki, “Bu böyük dil modelləri internetdə və digər mənbələrdəki kitablar, məqalələr və yazılı materiallarla öyrədilir. Bu, çoxlarının iş bazarına girmədən əvvəl universitetlərdə öyrəndiyi kitab məlumatına bənzəyir. Ona görə də gənclərin məlumatı ilə böyük üst-üstə düşmə mövcuddur”.

İqtisadçılar əlavə edirlər ki, süni intellektin daha çox dəstəkçi rol oynadığı sahələrdə, yəni işçilərin yerinə tam keçmədən onlara yardım etdiyi yerlərdə məşğulluq artıb.

“Microsoft” iyul ayında yayımladığı başqa bir araşdırmada da süni intellekt tərəfindən ən çox və ən az təhlükədə olan peşələr siyahıya alınmışdı.

Süni intellekt tərəfindən ən çox risk altında olan peşələr arasında tərcüməçilər, tarixçilər, sərnişin xidmətləri əməkdaşları və satış nümayəndələri var.

Digər tərəfdən, fiziki cəhətdən çətin və ya yüksək ixtisas tələb edən peşələr –skaner operatorları, körpü və su anbarı qapı gözətçiləri, su təmizləmə zavodu və sistem operatorları – süni intellekt baxımından ən təhlükəsiz peşələr kimi qiymətləndirilib.

Eyni ayda yayımlanan başqa bir hesabatda, xüsusi sektor işəgötürənlərinin istehsalçı süni intellekt texnologiyalarından istifadəsi yalnız iyul ayında 10 mindən çox işin itirilməsinə səbəb olduğu bildirilib.

Süni intellektdən ən çox təsirlənəcək ilk 40 peşə:

1. Tərcüməçilər

2. Tarixçilər

3. Sərnişin xidmətləri işçiləri

4. Satış nümayəndələri

5. Yazıçılar və ədəbiyyatçılar

6. Müştəri xidməti işçiləri

7. Kompüterləşdirilmiş rəqəmsal nəzarət proqramçıları

8. Telefon Operatorları

9. Bilet məsul işçiləri və səyahət agentləri

10. Yayım aparıcıları və radio DJ-ləri

11. Simsarlar

12. Ferma və ev idarəçiliyi təlimçiləri

13. Telemarketinq işçiləri

14. Konsiyerjlər

15. Siyasi elmlər üzrə mütəxəssislər

16. Xəbər analitikləri, müxbirlər, jurnalistlər

17. Riyaziyyatçılar

18. Texniki yazıçılar

20. Redaktorlar və yazı nəzarətçiləri

21. Host və hosteslər

22. Redaktorlar

23. Biznes müəllimləri (ali təhsil)

24. İctimaiyyətlə əlaqələr mütəxəssisləri

25. Məhsul təqdimatçıları

26. Reklam satış nümayəndələri

27. Yeni bank hesabları açan işçilər

28. Statistik köməkçilər

29. Gişə və kirayə işçiləri

30. Məlumat elmləri üzrə işçilər

31. Şəxsi maliyyə məsləhətçiləri

32. Arxivçilər

33. İqtisadiyyat müəllimləri (ali təhsil)

34. Veb inkişafçılar

35. İdarəetmə analitikləri

36. Coğrafiya mütəxəssisləri

37. Modellər

38. Bazar araşdırması analitikləri

39. İctimai təhlükəsizlik telekommunikasiya işçiləri

40. Mərkəz operatorları

41. Kitabxana müəllimləri (ali təhsil)