vaxtlı-vaxtında oxuyun! Şənbə, 7 iyun 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Barış Manço (1943 - 1999)

«Keçmişini tanımayan bugününü anlaya, sabahını isə qura bilməz»

Barış Manço (1943 - 1999)
ELM-TEXNİKA  
Kosmik fiasko 08:09 | 6 iyun 2025 | Cümə Məqaləyə 17 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Kosmik fiasko

Yaponlar Aya gedən yolda ilişib qalıblar

Orxan MİRZƏYEV

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Yapon kosmik təşəbbüsü, Ayın səthinə enmək məqsədi ilə yola çıxan ikinci missiyası uğursuzluqla nəticələndi.

Özəl sektorunun dünya kosmos yarışında ümidi olan “ispace”, ikinci missiyasında Aya enişdən bir neçə dəqiqə əvvəl siqnallar kəsilməsi illərlə aparılan işlərin fiaskosu olub. Uzaq Şərqdən gələn bu cəsarətli təşəbbüs Aya gedən yolda və hələ çatmaq üzrəykən bir daha dayandı.

***

Eniş aparatı iyunun 5-də Yaponiya vaxtı ilə səhər saat 03:00-dan sonra Ayın şimal yarımkürəsində kratersiz əraziyə doğru hərəkət edib. Planlara görə, onun saat 04:17-də səthə enməsi gözlənilirdi. Ancaq həyəcan sükutla bitib. Enişdən cəmi 15 dəqiqə sonra şirkət texnikası ilə əlaqə qura bilmədiyini açıqlayıb.

Mətbuat konfransı keçirən “ispace” səlahiyyətliləri, eniş aparatının sürətini azalda bilməyəcəyini və nəzarətsiz şəkildə səthə çarpacağını açıqlayıb. Şirkətin baş direktoru Hakamada Takeşi, “Biz ikinci missiyamızı uğurla başa vurmağın çətin olduğunu gördük. Ona görə də missiyanı dayandırmaq qərarına gəldik”, – deyib.

***

Hakamada bu uğursuzluqdan nəticə çıxaracaqlarını bildirib və Yaponiyanın Ayın tədqiqində artan sürətini davam etdirmək əzmində olduqlarını vurğulayıb: “Bu cür çətinliklər kosmos tədqiqatlarına xasdır. Bizim missiyamız bu təcrübəni gələcəyə daşımaq və daha yaxşı nailiyyətlər əldə etməkdir”.

Missiyanın daşıyıcı raketi yanvar ayında ABŞ-ın Florida ştatından buraxılıb və mayın sonunda Ayın orbitinə uğurla daxil olub. 2023-cü ildə ilk eniş cəhdindən sonra “ispace” sistemlərini nəzərdən keçirdi və hədəf sahəsini dəyişdirdi. Lakin ikinci cəhd də müsbət nəticə vermədi.

Bu günə qədər yalnız ABŞ-da yerləşən iki özəl şirkət Ay səthinə uğurla enib. Yaponiya özəl təşəbbüslərlə bu sahədə irəliləməyə çalışsa da, hədəfə çatmaq hazırda başqa missiyaya qalıb.