vaxtlı-vaxtında oxuyun! Cümə axşamı, 22 may 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Babək Xürrəmi (798 - 838)

«Əgər qılınc pas atıbsa, deməli sahibi ölübdür»

Babək Xürrəmi (798 - 838)
TƏBİƏT, İQLİM, FƏLAKƏT  
“Bəşəriyyət buna hazır deyil” 16:25 | 21 may 2025 | Çərşənbə Məqaləyə 13 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

“Bəşəriyyət buna hazır deyil”

Dünyanın ilk Günəş fırtınası məşqi boşluqları üzə çıxardı

MEHİN

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Günəş qasırğasına hazırlıq məqsədilə ilk təlim keçirilib. ABŞ Milli Okean və Atmosfer Administrasiyası (NOAA) tərəfindən həyata keçirilən təlim bu ilk idi. Bu məşq insanların kosmosla bağlı fövqəladə vəziyyətə hazır olmadığını ortaya qoydu.

Təlim zamanı məlum olub ki, bəşəriyyət şiddətli günəş fırtınalarının yaratdığı təhlükə ilə mübarizə aparmağa hazır deyil.

Günəş fırtınaları Günəşdən yayılan yüklü hissəciklər axınıdır və elektrik enerjisinin kəsilməsinə, peyklərin sıradan çıxmasına və kosmosda astronavtların radiasiyaya məruz qalmasına səbəb ola bilər.

***

Müxtəlif Avropa ölkələrinin son zamanlar yaşadığı qəfil elektrik və siqnal kəsilmələrinin bir mənbəyi kosmos fırtınaları ola bilər.

Bu məşq zamanı Yer son iyirmi ildən çox müddətdə kosmosda baş verən ən ekstremal hava hadisələrindən biri ilə üzləşdi.

G5 kateqoriyasına aid olan Qannon fırtınası 10 may 2024-cü ildə Yer kürəsini vurdu, dünyanın bir çox yerində möhtəşəm auroralara, eləcə də elektrik enerjisinin kəsilməsinə səbəb oldu və Yerin aşağı orbitindəki peyklərə təsir etdi.

***

Kosmik hava mütəxəssisləri Günəş hadisələrini imitasiya edən bir neçə hipotetik ssenarini tədqiq ediblər. Simulyasiya edilmiş pozuntulara peyklərin, astronavtların və kommersiya aviasiya işçilərinin intensiv radiasiyaya məruz qalması, dəmir yollarına və boru kəmərlərinə təsir edən elektrik enerjisinin kəsilməsi və peyklərlə əlaqə saxlamaq imkanını azaldan fasilələr daxildir.

***

Hesabatda mənalı və başa düşülən kosmik hava xəbərləri hazırlamaq üçün agentliklər arasında daha yaxşı koordinasiyaya ehtiyac olduğu vurğulanır. Alimlər həmçinin yaxınlaşan Günəş fırtınaları barədə əvvəlcədən xəbərdarlıq etmək üçün daha təkmil kosmik gəmilərin Günəşə daha yaxın yerləşdirilməsinə çağırıblar.