vaxtlı-vaxtında oxuyun! Bazar, 1 iyun 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Şeyx Məhəmməd Xiyabani (1880 - 1920)

«Hər bir millətin ləyaqətinin ilkin şərti müstəqillikdir»

Şeyx Məhəmməd Xiyabani (1880 - 1920)
SAĞLAMLIQ  
Günorta yatmaq orqanizmin ritmini pozur? 22:17 | 30 may 2025 | Cümə Məqaləyə 29 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Günorta yatmaq orqanizmin ritmini pozur?

Ən çox yayılmış yuxu vərdişi erkən ölüm riski ilə əlaqələndirilir

MEHİN

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

ABŞ-da aparılan yeni bir araşdırma, günortadan sonra 30 dəqiqədən çox davam edən yuxunun erkən ölüm riski ilə əlaqəli ola biləcəyini ortaya qoydu.

Bostondakı Massaçusets Ümumi Xəstəxanasının alimləri tərəfindən aparılan araşdırma, xüsusilə günorta və günorta saatları arasında yuxu vərdişlərinə diqqət yetirib.

Tədqiqatın nəticələri həm İngiltərədəki Milli Sağlamlıq Xidməti (NHS), həm də Amerika Yuxu Tibb Akademiyası tərəfindən tövsiyə edilən qısa gündüz yuxuları üçün tövsiyələrə ziddir. Mütəxəssislər qısa və müntəzəm yuxu fasilələrinin sağlamlıq üçün faydalı ola biləcəyini desələr də, bu yeni tapıntılar uzun yuxuların təhlükəli ola biləcəyini göstərir.

Araşdırmada orta yaşı 63 olan 86 min insanın yuxu rejimi 11 il ərzində izlənilib. İştirakçılardan bir həftə ərzində sağlamlıqlarını izləmək üçün cihaz taxmaları istənilib. Bu müddət ərzində 5189 nəfər həyatını itirib. Əldə edilən məlumatlar, hətta yaş, cins, çəki, siqaret və alkoqol istifadəsi və ümumi yuxu müddəti kimi faktorlar nəzərə alındıqdan sonra belə uzun gündüz yuxuları ilə erkən ölüm riski arasında əhəmiyyətli əlaqəni ortaya qoyub.

Tədqiqat aparan mütəxəssislər uzun və nizamsız gündüz yuxusunun bəzi ciddi sağlamlıq problemlərinin əlaməti ola biləcəyini qiymətləndirirlər. Yuxu pozğunluqlarının orqanizmin təbii ritmini mənfi təsir edə biləcəyi düşünülür ki, bu da depressiya, diabet və ürək xəstəlikləri kimi xroniki xəstəliklərin əlaməti ola bilər.

Tədqiqatçılar bu yuxu vərdişlərinin vaxtından əvvəl ölümə səbəb olduğunu birbaşa sübut edə bilməsələr də, nəticələrin diqqətlə nəzərdən keçirilməsinin vacibliyini vurğulayırlar.

***

Məlumdur ki, İngiltərədə hər beş nəfərdən biri mütəmadi olaraq günorta yuxusunu alır. Ancaq bu vərdiş xüsusilə gecələr beş saatdan az yatan insanlarda vərdişdir. NHS sağlam bir yetkinin hər gecə 7-9 saat yatmasını tövsiyə edir. Yuxu ehtiyacları yaşa, sağlamlıq vəziyyətinə və yaşayış şəraitinə görə dəyişə bilər.

Bu ilin əvvəlində nəşr olunan başqa bir araşdırma, gün ərzində uzun müddət yatmağın insult riskini təxminən 25 faiz artıra biləcəyini ortaya qoyub.