“Erkən qalxmaq uğurun və məhsuldarlığın açarıdır” ifadəsi gündəlik həyatda tez-tez eşidilsə də, nevropatologiya baxımından mübahisəlidir.

Nevropatoloq və yazıçı Reyçel Barr (Rachel Barr) erkən qalxmağın beyin funksiyalarını artırdığına dair geniş yayılan inanışın əslində genetiklə yaxından əlaqəli olduğunu bildirir.

Barra görə, daxili saatımız böyük ölçüdə genetik olaraq müəyyən edilir və beynin ən yüksək oyandığı zaman buna görə formalaşır. “Gecə quşu” genetik profili olan insanlar günün sonrakı saatlarında daha məhsuldar ola bilər, erkən qalxanlar isə REM (Rapid Eye Movement) yuxusunu itirmə riski ilə üzləşir. REM yuxusu, beynin emosional prosesləri işlədiyi kritik dövr kimi qəbul edilir.

Barr “gecə quşları” üçün də yaxşı xəbər verib: “Gecə quşları günün sonrakı saatlarında daha məhsuldar olmağa meyllidir. Səhər saat 5-də qalxırsınızsa, REM yuxunuzun böyük hissəsini itirmə riskiniz var. REM yuxusu emosional proseslər üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir”.

Barr şəxsi təcrübəsini də paylaşıb: “Adətən çox erkən oyanıram, amma yuxu ilə bağlı çətinlik yaşayırdım. Yaxın zamanda genetik test etdim və “gecə quşu” olduğumu öyrəndim. Yeni bir proqram sınayıram və yaxşı gedir”.

Nevropatoloqlar vurğulayır ki, erkən qalxmaq tək başına məhsuldarlığı təmin etmir. Daxili saatımıza görə ən məhsuldar olduğumuz zaman dilimi fərqlidir və bunu dəyişdirmək asan deyil.

Bu səbəbdən, erkən qalxanlar üçün REM yuxusunu itirmə riski nəzərə alınmalı və şəxsi bioloji ritmlərə uyğun yuxu rejimi qurulmalıdır.