vaxtlı-vaxtında oxuyun! Bazar ertəsi, 11 avqust 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Əbülfəz Elçibəy (1938 - 2000)

«Demokratiya bəzi xalqlara mənəvi qidadırsa, bizim üçün dərmandır»

Əbülfəz Elçibəy (1938 - 2000)
SAĞLAMLIQ  
Dünya hərəkətsizləşir 12:15 | 11 avqust 2025 | Bazar ertəsi Məqaləyə 96 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Dünya hərəkətsizləşir

Gündə 10 saatdan çox oturanların sayı artır

MEHİN

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Dünyanın işçi təbəqəsi arasında gündə 10 saatdan çox oturaraq vaxt keçirənlərin sayı artmaqdadır. Ekspertlər xəbərdarlıq edir ki, həftədə 2-3 dəfə idman etmək belə bu vəziyyəti kompensasiya etmək üçün yetərli olmaya bilər.

Alman Sağlamlıq Sığortası (DKV) tərəfindən hazırlanan “Dünya nə qədər sağlam yaşayır?” adlı səkkizinci hesabatda ölkədə əhalinin cəmi 2%-nin tam sağlam həyat tərzi sürdüyü qeyd olunur.

18 yaşdan yuxarı təxminən 2800 nəfər arasında qidalanma, fiziki aktivlik və oturaraq keçirdikləri vaxt barədə sorğu keçirilib.

Almaniyada keçirilən sorğunun nəticəsinə görə, sağlam həyat kriteriyalarına cavab verənlərin qadınlar arasında faizi 3%, kişilər arasında isə 1% təşkil edib. Qadınların 37%-i sağlamlıqları üçün tamamilə spirtli içkilərdən uzaq durduğunu bildirərkən, kişilərdə bu rəqəm 21% olub. Qadınların qidalanma mövzusunda daha şüurlu olduğu, kişilərin isə idman etmə nisbətinin daha yüksək olduğu müşahidə olunub.

 

İnsanlar gündə 10 saatdan çox oturur

 

Sorğuda diqqət çəkən nəticələrdən biri oturma vərdişi ilə bağlı olub. İşçi təbəqənin gündə orta hesabla 10 saatdan çox oturduğu bildirilib. Bu göstərici 10 il əvvəlki vəziyyətə nisbətən təxminən 2 saat artıb. Üstəlik, gündə ən az 8 saat oturan şəxslərin çox az hissəsi bunu kompensasiya etmək üçün kifayət qədər fiziki aktivlik göstərir. Sorğudan görünür ki, bu qrupda olanların cəmi 30%-i gündə ən az bir saat hərəkət edir.

Köln İdman Akademiyasının müəllimi, professor İnqo Frobozə keçirdiyi mətbuat konfransında, hərəkətsizliyin sağlamlıq üzərində mənfi təsirinə toxunaraq “Oturmaq bu günlərdə siqaret çəkməyin yerini tutub” deyib.

Sorğu nəticələrini “trajik” adlandıran professor Frobozə həftədə 2-3 dəfə idmanın uzunmüddətli oturma səbəbiylə yaranan narahatlıqları aradan qaldırmaq üçün kifayət etmədiyini vurğulayıb. İşin elmi koordinatoru professor Birgit Sperliç isə çox oturan qrupdakı şəxslərin gündə ən az 60 dəqiqə fiziki aktivliyə ehtiyacı olduğunu bildirib.

 

“İşə velosipedlə gedin”

 

Sorğuda iştirak edənlərin 68%-i oturma müddətindən asılı olmayaraq gündəlik həyatda kifayət qədər hərəkət etdiklərini bildirib. Professor Frobozə bu hərəkətin gündə ən az 150 dəqiqə orta səviyyəli fiziki aktivlik demək olduğunu, bunun işə velosipedlə getməklə və ya axşam yürüşləri ilə tamamlanmasının mümkünlüyünü qeyd edib.

Həftədə ən az iki dəfə əzələ gücləndirici məşqlərə əməl edənlərin nisbəti isə cəmi 32% təşkil edib. Professor Frobozə bu rəqəmin də çox aşağı olduğunu vurğulayıb.

 

Hərəkətsiz həyat xroniki xəstəlik riskini artırır

 

Sorğuda iştirak edənlərin 19%-i boş vaxtlarında demək olar ki, heç hərəkət etmədiklərini və ortalama hərəkət müddətlərinin 10 dəqiqə olduğunu bildirib. Ekspertlərə görə, bu vəziyyət xroniki xəstəliklərin artmasında mühüm rol oynayır.

Sağlam qidalanma kriteriyalarına cavab verənlərin faizi isə 33% kimi ölçülüb. İştirakçılara gündə nə qədər meyvə-tərəvəz qəbul etdikləri, son həftədə neçə dəfə qənnadı məmulatı yediyi və gündəlik maye qəbulu kimi suallar verilib.

Hesabata görə, gündəlik stresslə sağlam şəkildə mübarizə apara bilənlərin faizi isə yalnız təxminən 20% olub.

Qiymətləndirmə 30 ballıq sistemlə aparılıb və sağlam sayılmaq üçün ən az 20 bal toplamaq tələb olunub.