vaxtlı-vaxtında oxuyun! Çərşənbə axşamı, 8 aprel 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Məhəmməd Əmin Rəsulzadə (1884 - 1955)

«İnsanlara hürriyət
Millətlərə istiqlal»

Məhəmməd Əmin Rəsulzadə (1884 - 1955)
SAĞLAMLIQ  
Əcnəbi pediatrdan xəbərdarlıq 17:50 | 7 aprel 2025 | Bazar ertəsi Məqaləyə 88 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Əcnəbi pediatrdan xəbərdarlıq

“Ekran asılılığı səbəbiylə danışa bilməyən 3 yaşlı uşaqlar var”

MEHİN

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Fransız pediatr Silvi Dyo Osika ekran asılılığı səbəbindən dil inkişafı geriləyən, qəzəbini idarə etmə qabiliyyəti zəif olan və sosial bacarıqları inkişaf etməyən uşaqların sayının gündən-günə artdığını bildirib.

Fransanın Seine-Saint-Denis bölgəsində fəaliyyət göstərən pediatr beş ildən çoxdur ki, uşaqlar üçün ekran asılılığı ilə mübarizə aparmaq üçün seanslar təşkil edir. Osika ekranların azyaşlı uşaqların inkişafına ciddi ziyan vurduğunu vurğulayır.

30 ildən artıq pediatriya sahəsində çalışan Silvi Dyo Osika deyir ki, son illərdə ekran asılılığı səbəbindən dil və motorika bacarıqlarında geriləmə yaşayan uşaqların sayında əhəmiyyətli artım müşahidə olunur. “Pasiyentlərimin arasında 3 yaşı olan və bir kəlmə də danışa bilməyən uşaqlar var” deyən Osika, bəzi uşaqların “youtubelish” adlandırdıqları “YouTube“a saatlarla baxaraq öyrəndikləri təqlid dili növündən istifadə etdiklərini söyləyir.

Doktor Osika görə, uşaqların ekran qarşısında keçirdikləri vaxt öyrənmə və inkişaf üçün itirilmiş bir fürsətdir. Bundan əlavə, bu cihazlar uşaqlarda yuxu pozğunluğu, qəzəbi idarə etmə və məyusluğa qarşı aşağı dözümlülük kimi problemlər yaradır.

Asılılığı artıran alqoritmlər GAFAM (“Google”, “Apple”, “Facebook”, “Amazon”, “Microsoft”) kimi texnologiya nəhənglərinin tətbiqlərində istifadə edilən görüntü və səs tezliklərinin uşaqları ekrana aludə etmək üçün məqsədyönlü şəkildə qurulduğunu söyləyən Osika, “Bu siqaret və ya narkotik kimi bir asılılıqdır. Uşaqlar 4 aylıq olanda bu tələyə düşə bilər”, – deyib.

Fransada valideynlərin yalnız 10-15 faizinin 3 yaşından kiçik uşaqlar üçün ekran qadağasına əməl etdiyini bildirən Osika, xüsusilə pandemiyadan sonrakı dövrdə evdən işləyən valideynlərin uşaqlarını ekranla məşğul etməyə üz tutduqlarını söyləyir. Bu vəziyyət uşaqların inkişafına daha da mənfi təsir göstərir.

Amma Osikanın fikrincə, hər şey itirilməyib. Ekrandan uzaqlaşdırılan uşaqlar zamanla inkişaf baxımından bərpa oluna bilirlər. Lakin o, bu mübarizədə bəzi ailələrə lazımi səviyyədə dəstək verilmədiyini vurğulayır.