vaxtlı-vaxtında oxuyun! Cümə, 30 may 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Babək Xürrəmi (798 - 838)

«Əgər qılınc pas atıbsa, deməli sahibi ölübdür»

Babək Xürrəmi (798 - 838)
TƏBİƏT, İQLİM, FƏLAKƏT  
Veneranın kölgəsindəki təhlükə 16:55 | 29 may 2025 | Cümə axşamı Məqaləyə 15 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Veneranın kölgəsindəki təhlükə

Üç nəhəng asteroid Yerə çırpıla bilər

Orxan MİRZƏYEV

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Yer Venera eyni orbitdə fırlanan və Günəşin parlaqlığına görə indiyədək demək olar ki, görünməz qalan üç nəhəng asteroidin təhlükəsi altında ola bilər. Alimlərin fikrincə, əgər bu göy cisimlərindən biri kiçik bir cazibə qüvvəsi hesabına istiqamətini dəyişsə, o, bir neçə həftə ərzində Yerə çırpıla bilər.

Braziliyanın San-Paulu Universitetindən Dr. Valerio Karrubanın rəhbərlik etdiyi beynəlxalq tədqiqat qrupu “Astronomy & Astrophysics” jurnalında bir araşdırma dərc edərək, Venera ilə Günəş ətrafında fırlanan üç 20 ko-orbital asteroiddən (2020 SB, 524522 və 2020 masaları CL1) olduğunu açıqlayıb.

Asteroidlərin indiki yolları Veneraya yaxın görünür. Lakin araşdırmaya görə, bu obyektlər Yerin cazibə sahəsinə daxil olmaq üçün kifayət qədər yaxınlaşmaq potensialına malikdir.

Tədqiqatçılar, “Onların Veneranın orbitində olması bu asteroidləri Yerdən uzaqlaşdırmır”, – deyib.

Sözügedən asteroidlər orbitlərinə görə Günəşin düz qarşısında yerləşdiyi üçün Yerdəki teleskoplarla onları aşkar etmək demək olar ki, mümkün deyil. Günəş işığı bu səma cisimlərini “kosmik görünməzlik örtüyü” təmin edir.

Alimlərin fikrincə, hətta Çilidəki Rubin Rəsədxanası kimi qabaqcıl texnologiyaya malik qurğular belə bu asteroidləri yerlə toqquşmadan 2-4 həftə əvvəl aşkar edə bilər. Bununla belə, asteroidin istiqamətini dəyişmək üçün illərlə mühəndislik və hazırlıq tələb olunur.

***

Asteroidlərin diametri 100 ilə 400 metr arasındadır. Bu ölçüdə bir göy cismi Yerə dəysə, bir şəhəri tamamilə məhv edə bilər. Mütəxəssislərin fikrincə, zərbə anında ayrılan enerji Xirosimaya atılan atom bombasından düz 1 milyon dəfə çox ola bilər.

Zərbə iki kilometrdən daha böyük krater yarada, böyük yanğınlara və sunamilərə səbəb ola bilər.

Yerdən aparılan müşahidələrlə bu asteroidləri dəqiq izləmək mümkün deyil. Bu səbəbdən elm adamları Veneranın yaxınlığında yerləşdiriləcək kosmos missiyası ilə davamlı müşahidələrin aparılması lazım olduğunu vurğulayırlar.

Tədqiqatçılar, “Aşağı ekssentrik Venera ko-orbitalları aşkar etmək və izləmək olduqca çətin obyektlərdir. Yalnız xüsusi kosmik müşahidə missiyası onları görünə bilər”, – deyib.

***

Tədqiqat həmçinin bu cür asteroidlərin orbitlərinin yaxın 150 il ərzində tamamilə gözlənilməz ola biləcəyini ortaya qoyub. Bu, astronomik dövrdə qısa müddət hesab olunur.