Həzm sistemi üçün həyati əhəmiyyət kəsb edən qaraciyər də orqanizmin metabolik tarazlığını qoruyan mərkəzlərdən biridir. Ancaq bu vacib orqanın sağlamlığı pisləşdikdə, siqnallar adətən səssiz və məkrli olur. Xüsusilə qaraciyər xərçəngi bütün dünyada xərçəngə bağlı ölümlərin əsas səbəbləri sırasındadır.

Pəhriz etmədən arıqlamaq, davamlı yorğunluq və səbəbi bilinməyən qarın ağrısı... Bu əlamətlərə əhəmiyyət vermək lazımdır. Mütəxəssislər qaraciyər xərçənginin məkrli şəkildə irəlilədiyinə və erkən diaqnoz üçün simptomların yaxşı müşahidə edilməsinə diqqət çəkirlər.

İştaha itkisi – toxluq hissi

Qaraciyər xərçənginin ilk əlamətləri arasında iştahasızlıq və erkən toxluq hissi önə çıxır. Az miqdarda qida ilə toxluq hissi həzm və metabolik proseslərdə nasazlığı göstərə bilər. Mütəxəssislərin fikrincə, bu, qaraciyərin qida emal qabiliyyətinin pozulduğunun erkən göstəricisi ola bilər.

Sürətli arıqlamaq

Heç bir pəhriz saxlamadan sürətli arıqlamaq diqqət yetirilməsi lazım olan başqa bir vacib əlamətdir. Qaraciyərin qida maddələrini emal etmək qabiliyyəti zəiflədikdə, enerji istehsalı azalır və bu, istəmədən kilo itkisinə səbəb olur.

Qarın ağrısı

Qaraciyərin yerləşdiyi yuxarı sağ qarın nahiyəsində hiss edilən küt və ya kəskin ağrılar adətən başqa səbəblərə aid edilsə də, bu vəziyyət qaraciyər xərçənginin səssiz xəbərçisi ola bilər. Eynilə, uzun müddət davam edən ürəkbulanma və səbəbi bilinməyən qusma da həzm sisteminə təsir edən qaraciyər disfunksiyasının əlaməti ola bilər.

Davamlı yorğunluq və halsızlıq

Gündəlik yorğunluqla qarışdırılsa da, istirahətlə getməyən zəiflik ciddi sağlamlıq problemindən xəbər verə bilər. Bədən xərçəng hüceyrələri ilə mübarizə apararkən yüksək miqdarda enerji istifadə edir və bu, xroniki yorğunluğa səbəb olur.

Dəri və gözlərin saralması

Qaraciyər bilirubin adlı maddəni kifayət qədər süzə bilmədiyi zaman dərinin və gözlərin saralması (sarılıq) görülür. Bu vəziyyəti müşayiət edən qaşınma dəri, tünd sidik və açıq rəngli nəcisdir. Sarılıq qaraciyərin ciddi şəkildə təsirləndiyini göstərən güclü bir göstəricidir.

Qarında şişlik

Qaraciyər xərçəngi zamanı qarın boşluğunda mayenin yığılması (astsit) şişkinliyə səbəb ola bilər. Bundan əlavə, dolğunluq hissi və ya qabırğaların altında bir şiş də bir şişin varlığını göstərə bilər. Ayaqlarda şişkinlik də diqqətdən kənarda qalmamalı bir simptomdur.

Digər Gözdən qaçan əlamətlər

Səbəbsiz qaşınma;

Səbəbsiz qızdırma;

Qarın boşluğunda damarlar;

Asan qanaxma;

Bu simptomlar tək başına başqa səbəblərlə izah olunsa da, birləşdikdə riskli mənzərə yarada bilər. Xüsusilə davamlı və ya təkrarlanan şikayətlər olduqda gecikmədən həkimə müraciət edilməlidir.

Qaraciyər xərçəngində ən böyük risk xəstələrin simptomların qeyri-müəyyənliyinə görə həkimə müraciətində gecikmələridir. Lakin erkən diaqnoz müalicə prosesinin uğuruna birbaşa təsir edir. Mütəxəssislər bədəndəki kiçik dəyişikliklərin belə nəzərə alınmasını və mütəmadi sağlamlıq müayinələrinin laqeyd yanaşılmamasını tövsiyə edir.