vaxtlı-vaxtında oxuyun! Şənbə, 28 iyun 2025
1 ABŞ dolları 1 USD = 1.7 AZN
1 Avro 1 EUR = 1.6977 AZN
1 Rusiya rublu 1 RUB = 0.0272 AZN
1 İngiltərə funt sterlinqi 1 GBP = 1.9671 AZN
1 Türkiyə lirəsi 1 TRY = 0.0914 AZN
Məhəmməd Hüseyn Şəhriyar (1906 - 1988)

«Şair xalqın səsi, əsrin səsidir,
Vətənin ağsaçlı sərkərdəsidir,
Hökmüylə ordular ayağa qalxır,
Şerinin selində daşlar da axır»

Məhəmməd Hüseyn Şəhriyar (1906 - 1988)
SAĞLAMLIQ  
Həddindən artıq istilər vaxtından əvvəl doğuşa səbəb olur 10:54 | 28 iyun 2025 | Şənbə Məqaləyə 16 dəfə baxılıb Şriftin ölçüsü Xəbərin şriftini kiçilt Xəbərin şriftini böyüt

Həddindən artıq istilər vaxtından əvvəl doğuşa səbəb olur

Aztəminatlı və yaşıllıq olmayan ərazilərdə yaşayanlar üçün risk 2 dəfə çoxdur

MEHİN

MÖVZU İLƏ ƏLAQƏLİ

Hollandiyanın Erasmus MC, Erasmus və Tilburq Universitetlərinin birgə apardığı araşdırma isti dalğaların sağlamlığa təsirini ortaya çıxarıb. Mütəxəssislər son 15 ildə iki milyondan çox hamiləlik qeydini KNMI Meteorologiya İnstitutunun temperatur məlumatları və Mərkəzi Statistika Bürosunun (CBS) gəlir, təhsil səviyyəsi və yaşayış mühiti ilə bağlı məlumatları ilə müqayisə ediblər.

Araşdırmada 24 saat ərzində orta temperaturun 20 dərəcədən yuxarı olduğu günlər isti günlər kimi müəyyən edilir. Bu günlərdə gündüz temperatur tez-tez 30 dərəcəyə çata bilər.

Tədqiqatçıların fikrincə, isti günlərdə vaxtından əvvəl doğuş riski xeyli artır. Şəhərlərin aztəminatlı və az yaşıl ərazilərində yaşayan qadınlar üçün bu risk iki dəfə yüksəkdir.

Hollandiyada aparılan bu miqyaslı ilk araşdırma göstərir ki, iqlim dəyişikliyi təkcə ekoloji problem deyil, həm də ciddi ictimai sağlamlıq problemidir. Ölkədə temperatur artımının dünya ortalamasından daha sürətlə baş verməsi insanların uyğunlaşma müddətini qısaldır.

Temperatur və vaxtından əvvəl doğuş arasındakı əlaqənin dəqiq səbəbi tam olaraq bilinməsə də, mümkün izahatlara hamilə qadınların bədən istiliyini lazımi səviyyədə buraxa bilməməsi, stressə səbəb olan istilik və plasentaya (uşağı ana bətnində qidalandıran orqan) qan axınının azalması daxildir.

Vaxtından əvvəl doğuş təkcə körpənin kiçik doğulması demək deyil, həmçinin əlilliyi, davranış və tənəffüs problemləri kimi uzunmüddətli sağlamlıq problemləri ilə əlaqələndirilir.

Araşdırmaya görə, aztəminatlı ərazilərdə mənzillər ümumiyyətlə yaxşı izolyasiya olunmur və kifayət qədər havalandırılmır ki, bu da isti havalarda sağlamlıq üçün daha böyük risk yaradır. Mütəxəssislər hamilə qadınlara isti günlərdə bol su içmələri, sərin mühitlərdə qalmaları və evlərini sərin saxlamaları barədə xəbərdarlıq edir. Həmçinin vurğulanır ki, bu risklərə qarşı maarifləndirmə aparılmalı, şəhərlərdə yaşıllıqlar artırılmalı, yaşayış şəraiti yaxşılaşdırılmalıdır.