ABŞ-ın aviasiya nəhəngi “Boeing”, Sent-Luis bölgəsində yerləşən müdafiə sənayesi zavodlarında çalışan təxminən 3 min 200 texniki işçinin tətil qərarı ilə 1996-cı ildən bəri ilk böyük iş dayanması ilə üzləşməyə hazırlaşır.

Beynəlxalq Maşınqayırma və Aviasiya İşçiləri Birliyinin (IAM) yerli 837 saylı bölməsi, “Boeing”in son təklifini rədd edərək bazar gecəsi saat 12-dən etibarən tətilə çıxacaqlarını elan edib. Şirkətin son təklifinə 20 faiz maaş artımı və təqaüd planlarında əlavə güzəştlər daxil idi.

Birliyin rəhbəri Tom Boellinq, verdiyi açıqlamada, “Üzvlərimizin tələbi aydındır. Bu ölkənin müdafiəsində həyati rol oynayan bu işçilər, bacarıqları və sadiqlikləri ilə uyğun olan bir müqaviləyə layiqdirlər”, – deyib.

Müdafiə bölməsi təzyiq altındadır

Tətil qərarı, “Boeing”in ümumi gəlirinin təxminən 30 faizini təşkil edən müdafiə və kosmik bölməsi üzərində maliyyə təzyiqini artıracaq. Sent-Luis zavodlarında çalışan işçilər “F-15” döyüş təyyarəsi, “T-7” təlim təyyarəsi, raket və sursatlar, eləcə də “777X” sərnişin təyyarələri üçün hissələr istehsal edir.

“Boeing” rəhbərlərindən Dan Qillian, tətilə hazır olduqlarını və tətildə olmayan personal vasitəsilə istehsalın davam etdiriləcəyini bildirib. Şirkətin baş direktoru Kelli Ortberq isə tətilin təsirini kiçildərək, bunun ötən il Sitldə baş verən böyük tətil ilə müqayisə olunmayacağını deyib.

Şirkət əvvəlki təklifin rədd edilməsindən sonra daha cəlbedici yeni müqavilə təklif etmişdi. Bu plana əsasən, işçilərin illik orta maaşı 75 min dollardan 102 min 600 dollara yüksəldiləcəkdi. Mübahisəli növbə planı ləğv edildi və şirkətin təqaüd fonduna töhfəsi üç ilə yayımlanmaq əvəzinə dərhal veriləcəkdi.

***

Son dövrlərdə aviasiya sənayesində güclənən həmkarlar ittifaqı hərəkatı diqqət çəkir. Bu il “Pratt & Whitney” işçilərinin üç həftəlik tətili “Airbus” şirkətinə mühərrik tədarükündə ciddi problemlər yaratmışdı. “Boeing”in kommersiya təyyarələrinin istehsalı da 2024-cü ilin sonunda iki aylıq tətil səbəbilə dayanmışdı.

Mütəxəssislər bu tendensiyanı, ixtisaslı işçi çatışmazlığının həmkarlar ittifaqlarına qazandırdığı yeni güc kimi şərh edirlər.