Böyük Britaniyada ekspertlərin yeni hesabatında yeni pandemiyaya səbəb olmaq riski yüksək olan dörd patogen ailənin tədqiqatlarına üstünlük verilməsinin vacibliyi vurğulanır.

Böyük Britaniyadakı biotəhlükəsizlik mütəxəssisləri quş qripinə səbəb olan patogenlər, COVID-19 və beyin şişməsinə səbəb olan yarasalar vasitəsilə ötürülən viruslar ictimai sağlamlıq üçün risk yaradır və növbəti pandemiyaya səbəb ola bilər.

Böyük Britaniyanın Sağlamlıq Təhlükəsizliyi Agentliyi (UKHSA) müxtəlif səbəblərə görə 24 patogen ailəni sağlamlıq riski kimi müəyyən edib. Onlar ya çox yoluxucudur, ya da ciddi xəstəliklərə səbəb ola bilər. Onlarla mübarizə aparmaq üçün adekvat peyvəndlər və ya müalicə üsulları yoxdur, ya da iqlim dəyişikliyi və ya antibiotiklərə davamlı superbuglar tərəfindən daha da pisləşə bilər.

Bunlara meymun çiçəyi, koronavirus, norovirus, qrip, qonoreya, Ebola, Zika, Lassa qızdırması və daha çox meyvə yarasaları tərəfindən yayılan və beyin şişinə səbəb ola bilən Nipah virusu kimi xəstəlikləri ilə əlaqəli olan patogen qruplar daxildir.

Agentlik bildirib ki, bu patogen ailələrdən səkkizinin pandemiyaya səbəb olma riski yüksək və ya orta səviyyədədir. Bəziləri üçün peyvəndlər və müalicələr mövcud olsa da, bir çoxları hələ də klinik sınaqlardadır.

UKHSA səlahiyyətliləri patogenlərin daha böyük bir problemə çevrilməsinin qarşısını almaq üçün daha çox araşdırma və investisiya tələb etdi.

UKHSA-nın baş elmi işçisi İzabel Oliver, “Ümid edirik ki, bu, potensial ölümcül patogenlərlə mübarizəmizə tam hazır olmağımızı təmin etmək üçün çox ehtiyac duyulan vaksinlərin və diaqnostikanın işlənib hazırlanmasını sürətləndirməyə kömək edəcək”, – deyib.

Müstəqil ekspertlər siyahının Böyük Britaniyanın qarşıdan gələn yoluxucu xəstəlik təhdidlərinə hazırlaşmaq səylərini asanlaşdırmağa kömək edə biləcəyini deyib.

Bu siyahı, ötən il Dünya Səhiyyə Təşkilatının (DST) 33 “prioritet patogeni” pandemiya səviyyəsində risklər kimi müəyyən etdiyi yeniləməsindən sonra bəlli olub.

Lakin Edinburq Universitetinin yoluxucu xəstəliklər kafedrasının həkimi Xose Vazquez-Boland, prioritet siyahının “iki tərəfli qılınc” ola biləcəyi barədə xəbərdarlıq edərək, yüksək riskli patogenlərə diqqəti cəlb edərək, siyahıya daxil olmayan patogenlər üzərində araşdırmalara xələl gətirir.

Bu arada, Qlazqo Virus Tədqiqat Mərkəzinin MRC-Universitetini idarə edən Emma Tomson, UKHSA-nı yeni risklər yarandıqca prioritet siyahısını müntəzəm olaraq yeniləməyə çağırdı.

“Bu siyahının dinamik olaraq qalması və yaranan təhdidlərə cavab verməsi vacibdir”, – Tomson açıqlamasında bildirib.

“Tarix göstərir ki, pandemiya riskləri gözlənilməz mənbələrdən yarana bilər”.